مقایسۀ کاربرد زبان توصیفی در تاریخ بیهقی ابوالفضل بیهقی و تاریخ فرانسه ژول میشله

تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی از ابوالفضل بیهقی، شرح وقایع مستند تاریخی حدود سال‌های 409 تا 470 هجری است. زبان این کتاب در عین سادگی سرشار از استفادة مکرر از توصیف و تمثیل است. کتاب تاریخ فرانسه ژول میشله نویسندۀ قرن 19 نیز که به روایت تاریخ فرانسه در دوره ای خاص و حساس می پردازد، به لحاظ فراوانی و کاربرد توصیف قابل مقایسه با تاریخ بیهقی است. به لحاظ محتوا و موضوع اصلی، تاریخ بیهقی بیشتر به سلطنت غزنویان و تحلیل حکومت آنان می‌پردازد و تمرکز خود را بیشتر بر عنصر «حکومت» می‌گذارد. این در حالی است که ژول میشله در کتاب خود بیشتر بر «مردم» به عنوان قهرمان و محور اصلی تمرکز دارد. او نیز مانند بیهقی با زبانی ساده و در عین حال مزین به توصیف و تمثیل‌های زیبا حماسه یک ملّت را با زبانی شاعرانه و غنایی به تصویر می‌کشد. این تفاوت محورهای اصلی موضوعی و تفاوت قهرمانان داستان برای نویسنده‌ها، زبان تمثیل آنان را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در این پژوهش برآنیم به شناخت و مقایسه دقیق توصیفات این دو اثر تاریخی با محورهای موضوعی متفاوت، به نوع مشترک کاربرد زبان به منظور شناخت و درک مفاهیم و دیدگاه های نویسندگان در دو اثر تاریخی دست یابیم.