ترابط عدالت و مصلحت با تاکید بر اندیشه‌های امام علی (ع)

سالیان متمادی این مساله مطرح بوده و هست که چگونه می‌توان بین عدالت و مصلحت ارتباط برقرار کرد؛ بر همین اساس، عدالت و مصلحت از موضوعات شاخصی است که در کلام امام علی (ع) به آن پرداخته شده است. تعاریف مختلفی از عدالت مانند «یَضَعُ الْاُمُورَ مَوَاضِعَهَا»، «اِعطَاءُ کُلِّ ذِی‌حَقٍ حَقَّهُ» و ... در کلام حضرت بیان گردیده است. همچنین امام (ع) با عباراتی مانند «صَلاحُ الرّعیّةِ بِالعَدلِ» و «بِالعَدلِ تَصلُحُ الاُمُور» به مصلحت عدالت‌بنیان اشاره نموده که اسالیبی مانند امربه معروف و نهی از منکر، موعظه، شور و استفاده از دیدگاه‌های کارشناسان را اقتضا دارد. از طرف دیگر، موانع مختلفی مانند خودسری، سودجویی و مانند آن در راه اجرای عدالت اجتماعی وجود دارد که در نوشتار حاضر به آن پرداخته شده است. در این پژوهش برآنیم تا با روش توصیفی-تحلیلی ترابط عدالت امام علی (ع) و مصلحت را مورد کاوش قرار دهیم. از یافته‌های این پژوهش این است که عدالت، مقوم سبک زندگی اسلامی بوده و حیات اجتماعی بدون عدالت امکان‌پذیر نخواهد بود. علاوه بر آن، در تهافت میان عدالت و مصلحت، عدالت با در نظر گرفتن مصلحت مقدّم می‌گردد.