کاربست تربیتی قاعده فقهی لوث و قسامه

قسامه به معنای قسم خوردن و سوگندهای زیاد و لوث نیز به معنای اماره‌ی ظنی معتبر و موضوع قسامه است؛ مفهوم قاعده لوث و قسامه سوگند خوردن پنجاه نفر از اولیای مقتول به اسم جلاله خداوند، مبنی بر جنایت متهم است؛ که این حکم در میان اعراب جاهلی نیز بوده و اسلام آن را به صحیح‌ترین صورت ممکن امضا نموده است. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و رجوع به منابع معتبر فقهی و حقوقی، با رویکرد کاربردی و روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته است. نگارش حاضر با بیان مفهوم قاعده لوث و قسامه و مشروعیت آن، موارد اجرای آن در قانون مجازات اسلامی را بررسی کرده و سپس برای نخستین بار به بیان اهمیت کاربرد تربیتی این قاعده در جامعه پرداخته تا فقط به جنبه فقهی-حقوقی آن توجه نشود و ثمرات تربیتی این قاعده نیز در جامعه اسلامی روشن و برجسته شود. ثمراتی که در بعد تربیت اجتماعی مواردی مانند: وحدت و جلوگیری از تفرقه، حساس شدن افراد نسبت به وقایع جاری در جامعه، مهلت برای تصمیم‌گیری صحیح افراد داغدیده، حفظ آبروی افراد، رسیدگی به خانواده مقتول در صورت رد یا تایید قسامه، تقویت تربیت توحیدی به جهت احترام به لفظ جلاله در قسم و قاطع دعوی بودن آن را در پی دارد. برجسته کردن جنبه تربیتی قواعد فقهی-حقوقی علاوه بر تحکیم رابطه انسان با خدا سبب پیشرفت سریعتر در پیمودن مسیر کمال می‌شود.