انسان فرهنگی و اجتماعی و مدنی در تراز نهج‌البلاغه با نگاهی به حقوق بشر

انسان کامل از تعابیری است که عرفاً در مطالب و مباحث خود، پیرامون مسائل هستی، شناختی وضع کرده و به کار برده است. امام علی (ع) حدود چهارده قرن پیش در دوران حکومت کوتاه خویش به بیان اصول مبنایی حقوق بشر و حقوق خصوصی، عمومی، سیاسی و اجتماعی انسان پرداخته است. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی و تحلیلی به موضوع حقوق بشر در نهج‌البلاغه بپردازد. نتایج بررسی‌ها بیانگر آن است که مکاتب غربی علی‌رغم این‌که به وضع و ترویج اصطلاح حقوق بشر پرداخته‌اند، مبتکر اصلی حقوق بشر نمی‌باشند. از این‌رو، پیشینه حقوق بشر را می‌توان در ادیان الهی به ویژه در دین مبین اسلام جستجو نمود. متون اسلامی به روشنی حقوق انسان‌ها را در عرصه‌های مختلف مطرح نموده است. افزون بر این‌که اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر با حقوق بشر اسلامی تفاوت مبنایی دارد که این امر با مقایسه اعلامیه مزبور با قوانین و حقوق اسلامی و منابع فقهی به وضوح قابل درک است. در این‌جا سعی داریم تا به بررسی انسان فرهنگی، اجتماعی و مدنی در تراز نهج‌البلاغه با نگاهی به حقوق بشر بپردازیم.