مسعود بن ناصر سجزی و کتاب «الدرایة لحدیث الولایة»

مردم سجستان یا سیستان تاریخی هم از نظر برخی اقدامات عملی و هم از جهت فعالیت های علمی به ویژه در ارتباط با ثقلین و در قرون نخستین کارنامه درخشانی دارند. بزرگان حدیث و فقه فریقین در این ناحیه، چون حریز سجستانی، ابوداود و ابن حبان در ضمن آثار و رفتارشان عنایت خاصی به اهل‌بیت(ع) داشته اند. جز این، بعضی سجستانیان چون ابوالقاسم بستی(م 420ق) و مسعود بن ناصر سجزی(م 477ق) با وجود تفاوت مذهب آثاری در ارتباط با امام علی(ع) پرداخته اند. ابوسعید مسعود سجزی که مطابق معمول در حوزه های مختلف حدیثی جهان اسلام حاضر شده است؛ ازجمله در سجستان از علی بن بشری سجستانی شاگردی کرده است؛ و به درجه ای از علم رسیده است که برخی از استادانش چون صوری و خطیب بغدادی متقابلاً از وی روایت کرده اند. ابوسعید سجستانی رحال، حافظ، ضابط، فقیه ... و البته قَدَری مذهب خوانده شده است؛ مسعود اثری به نام «الدرایة لحدیث الولایة» در زمینه مهم ترین مسئله شریعت اسلام، زمامداری امت پس از پیامبر(ص) داشته است. بررسی و تحلیل اخبار و آثار تاریخی و حدیثی فریقین نشان می دهد این اثر تا قرن هفتم ازجمله در دسترس سید بن طاووس حلی بوده و وی در آثار مختلف خود از آن استفاده نموده است. سجزی در این اثر ارزشمند و مبسوط خود که بالغ بر هفده جزء بوده است با جمع طرق مختلف حدیث ولایت امام علی(ع) از صدوبیست صحابی در این جهت بر دیگران پیشی گرفته است. سید بن طاووس روایات سجزی را دارای زیادات و اضافات ارزشمندی دیده است.