توجیه مسئلۀ شرّ از نظرگاه دیوید گریفین

گریفین مسئلۀ شرّ را با انکار قدرت مطلق خداوند حل می‌کند به نظر او وجود شرّ با خدای خیر، تناقضی ندارد، زیرا قدرت در انحصار خداوند نیست. البته قدرت خداوند ترغیبی و انگیراننده است. بر اساس خداباوری پویشی گریفین، خیرخواهی خداوند همان خلاقیت اوست و خدا برمبنای خلاقیت خود جهان را در جهت تجارب مهیج و جدید ترغیب می کند تا جهان دچار ابتذال و ایستایی نشود. اما در این مسیر موجودات از جمله انسان ها ممکن است یا استفاده از قدرت خود دربرابر اهداف خداوند مقاومت و مخالفت کنند که این امر موجب وجود شرّ در جهان می شود. طبق این دیدگاه، همۀ موجودات دارای قدرت ذاتی هستند و به نوعی امکان وجود شرّ در جهان ضروری است. نکته‌ای که ملازم با دیدگاه گریفین است این است که به‌نظر او جهان از عدم خلق نشده است، بلکه از مادۀ آشوبناک اولیه‌ای خلق شده ‌است که قدرت ذاتی دارد. به نظر گریفین، همۀ شرور اعم از طبیعی و اخلاقی، پیامد آزادی ذاتی است که در جهان وجود دارد، که نامخلوق است و خدا نمی‌تواند مانع آن شود. گریفین در پاسخ به این پرسش که چرا تا این اندازه شرّ در جهان وجود دارد و چرا انسان‌ها بر انجام شرّ قادر هستند و آیا خدا برای ایجاد و تجویز شرور هولناک دلیل موجهی دارد، می‌گوید جهان از ماده آشوبناک خلق شده است و اصول متافیزیکی در پشت آن نهفته‌اند که توسط خداوند خلق نشده‌اند که آنها را قوانین متغیر قدرت و ارزش می‌نامد و عبارتند از قابلیت تجربۀ خیر ذاتی، قابلیت تجربۀ شرّ ذاتی، قدرت انجام کارهای خیر و شرّ، یعنی خیر و شرّ رساندن به دیگران و قدرت خود تعین‌بخشی یا همان آزادی. گریفین بر این باور است که در هر موجودی اگر یکی از این متغیرها افزایش یابد متغیرهای دیگر به تناسب افزایش می‌یابند. و البته هر موجودی قدرت بیش‌تری داشته باشد خیر و شرّ ذاتی و ابزاری (عارضی) او هم بیش‌تر است. گریفین معتقد است که خداوند نمی‌تواند موجوداتی را بیافریند که صرفاً واجد خیر باشند. به‌نظر او خداوند یا نباید در ابتدا جهان را خلق و کامل می‌ساخت یا این اصول متغیر هم‌بسته در موجودات به‌طور ذاتی وجود دارد.