استعارۀ جورچین: استعاره‌ای کارآمد در طرح مسئلۀ شرّ برای نوجوانان و پاسخ به آن

این مقاله با نگاهی فلسفی-قرآنی و با نظر به دیدگاه علامه طباطبائی، مسئلۀ شرّ را متناسب با فهم عموم، به‌ویژه نوجوانان، بیان کرده و معلوم می‌کند چگونه انسان مومن در زندگی بر شرور غلبه می‌کند. مسئلۀ شرّ، همچون یک جورچین، مشتمل بر سوالاتی است که در روندهایی متناسب با پیش‌فرض‌های افراد، مطرح شده، و پاسخ به هر سوال، منجر به پرسش بعدی و پاسخ به آن، تا تمام شدن همۀ اجزا ادامه می‌یابد. برخی از سوال‌های مطرح در این جورچین عبارتند از: معنای شرّ چیست؟ آیا نمی‌شد خداوند عالم را به نحوی بیافریند که شری وجود نداشته باشد؟ آیا نمی‌شد انسان اختیار نداشته باشد؟ آیا نمی‌شد انسان همیشه اختیار خود را در مسیر خیر به‌کار گیرد؟ آیا خلقت انسان با وجود سختی در زندگی یا شررسانی او به دیگر موجودات ضروری بود؟ آیا شرور مانع رسیدن انسان به هدف نخواهند شد؟ برخی از گزاره‌هایی که در مقام پاسخ به سوالات این جورچین ارائه می‌شود عبارتند از: خلقت جهان به گونه‌ای است که هر موجود به صورت خود‌به‌خودی به سوی غایت خود حرکت می‌کند؛ هر موجود واجد ویژگی‌هایی ذاتی است که تغییر در آن‌ها، به معنای تغییر در ذات و محدودیت در رسیدن به غایت خواهد بود؛ ویژگی‌های ذاتی گرچه برای آن موجود خیر است، اما می‌تواند سبب شرّ برای دیگر موجودات شود؛ اختیار انسان یک ویژگی ذاتی است که رسیدن انسان به غایت حقیقی نیازمند آن است؛ خداوند به سبب حکیم بودن، غایت حقیقی انسان را برای او معلوم ساخته است؛ اختیار انسان سبب می‌شود که او بتواند غایت حقیقی یا مخالف آن را انتخاب کند؛ انسان در عالم مادی، از جهتی دچار محدودیت‌ها و از جهتی بی‌نهایت خواه است؛ دوگانه محدودیت و بی‌نهایت‌خواهی احتمالاً سبب تحقق شروری می‌گردد؛ حرکت انسان به‌سمت غایت حقیقی، کمک موجودات دیگر را به دنبال دارد و او می‌تواند در بسیاری از موارد بر سختی‌ها غلبه کند؛.سختی‌ها برای انسانی که در مسیر غایت حقیقی قرار دارد خیر هستند. نوآوری این مقاله در توجه دادن به عدم یکسانی طرح مسئلۀ شرّ و پاسخ به آن برای افراد مختلف است.