تفکیک اثرات فعالیتهای انسانی و تغییرات اقلیمی در کاهش آبدهی رودخانه ها با روش کشسانی اقلیمی و رگرسیون دو متغیره

تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی دو عامل اصلی بر تغییرات فرآیندهای چرخه هیدرولوژیکی می باشند و باعث تغییرات در توزیع مکانی و زمانی در دسترسی به آب می شوند بنابراین رواناب به عنوان مهم ترین مولفه چرخه هیدرولوژیکی تحت تاثیر تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی قرار گیرد و تفکیک اثرات آن ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. در این تحقیق، روند در مقادیر سالانه بارش، رواناب، تبخیر-تعرق پتانسیل از سال 1353 تا 1396 با آزمون من کندال تعیین گردید. نتایج روند کاهشی رواناب در سطح معنی داری 0.05 را نشان می دهد، تبخیر-تعرق پتانسیل روند افزایشی در سطح معنی-داری 0.05 را نشان می دهد. تا سال 1370 در حوضه آبریز قزل اوزن و دره رود به عنوان سال پایه و از سال 1396-1370 به عنوان دوره تحت تاثیر فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در نظر گرفت. نتایج روش کشسانی اقلیمی نشان می دهد که سهم فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در ایستگاه هیدرومتری نیر به ترتیب 53.2 و 46.8 درصد، در ایستگاه هیدرومتری نمین 93.44 و 6.56- درصد، در ایستگاه هیدرومتری گیلانده 81.84 و 18.6 - درصد، در ایستگاه هیدرومتری کوزه توبراقی 90.38 و9.62 درصد، در ایستگاه هیدرومتری پل الماس 97.06 و 2.93 درصد می باشد. هم چنین نتایج حاکی از آن است که فعالیت های انسانی عامل اصلی کاهش آبدهی رودخانه های حوضه آبریز قزل اوزن و دره رود می باشد.