تاریخ تجارت مروارید در خلیج فارس و بررسی تجاری‌سازی مرواریدهای غیرکروی و مادر مروارید در ایران

در گذشته، صید مروارید به سواحل آب‌های گرم نظیر خلیج فارس محدود می‌شد و صدها سال است که مروارید در این منطقه صید می‌شود. می‌توان گفت در حالی که امروزه نفت و گاز به عنوان شاهرگ‌های اقتصادی کشورهای حاشیه خلیج فارس محسوب می‌شوند، در گذشته، صید و تجارت مروارید مهم‌ترین فعالیت اقتصادی پایدار در حوزۀ خلیج فارس بوده است. در قرن بیستم عواملی مانند اکتشاف نفت، ظهور صنعت مرواریدهای پرورشی، قوانین ناکارآمد، نزاع‌های قبیله‌ای، روش‌های سنتی شکار، عرضۀ بدون خلاقیت و عوامل دیگر منجر به افول این صنعت گردید. در این پژوهش، مرواریدهای غیر کروی و مادر مروارید عمدتاً از دیدگاه غیر جواهری مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان آن‌ها را در صنایع مدرن، روزمره تا صنایع لوکس به کار برد و بازارهای جدیدی برای آن‌ها ایجاد کرد. در این راستا، پیشنهاداتی ارائه شده است که به کاربرد مرواریدهای غیرکروی و همچنین ناکر یا مادر مروارید در صنایع مختلف نظیر تزئینات، ظروف، پوشاک، لوازم منزل، معماری، دکوریجات و در ترکیب با چوب، سنگ، چرم و... می‌پردازد. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران که خلیج فارس از زیستگاه های بومی نرم‌تنان مرواریدساز بوده و دارای خط ساحلی وسیع است احتمالاً این امکان وجود دارد که با استفاده از مطالعات جدید، صدف و مرواریدها را مجدداً در محدودۀ خلیج فارس و این بار به طور مصنوعی پرورش داد که می‌تواند زنجیره‌ای پایدار از مشاغل مختلف را به وجود آورد. همچنین موارد مثبتی مانند جوانان جویای کار، هزینه‌های پایین انرژی، جمعیت کارشناسان تحصیل‌کرده و نزدیکی به کشورهای حاشیۀ خلیج فارس، پتانسیل خوبی برای توسعۀ صنعت مروارید و ناکر در منطقه وجود دارد. بایستی مدنظر داشته باشیم که منابع نفتی تجدیدپذیر نیستند و همچنین تمایل جهانی به سمت کمتر کردن وابستگی به نفت است، بنابراین کشور ما باید به فکر جایگزین های مناسب برای نفت و ایجاد زیرساخت­های لازم آن باشد.