ژیوشیمی توده‎ های گرانیتوییدی جنوب شرق اردستان

توده گرانیتوییدی مورد مطالعه واقع در جنوب شرق اردستان در شمال افیولیت نایین و در ایران مرکزی واقع شده است. سن این توده نفودی به بعد از ایوسن نسبت داده می شود. منطقه مورد بررسی تحت تاثیر گسل بزرگ شمال نایین قرار گرفته است. ترکیب سنگی گرانیتویید مذکور بین گرانیت، گرانودیوریت، تونالیت ، دیوریت تا کوارتزمونزودیوریت تغییر میکند. این توده گرانیتوییدی در سنگ‎های آتشفشانی و سنگ‎های آذرآواری با سن ایوسن تزریق شده است. از دیدگاه پتروگرافی این مجموعه با کانیهای کوارتز، آلکالی فلدسپار ، پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، تورمالین، آمفیبول، اسفن تیتانیت ، زیرکن مشخص می‌شود. تورمالین از منشاء هیدروترمال با ترکیب شیمیایی شورلیت دراویت می باشد. سنگ های این منطقه از نظر درجه اشباع شدگی عمدتا متاالومین می باشند و جز گرانیتوییدهای نوع محسوب می شوند. در اثر فعالیت های پایانی توده نفوذی که بعد از ایوسن رخ داده است سنگهای آتشفشانی ایوسن در منطقه مورد بررسی دچار دگرسانی گرمایی شده و در اثر این پدیده سنگهای مزبور به مجموعه ای برشی سیلسی آرژیلیتی با رنگ های سفید، زرد تا صورتی تبدیل شده و لذا برخی شواهد بافتی و متاسوماتیسم از جمله حضور رگچه های فلدسپار تاخیری در دانه های کوارتز، بافت برشی در کوارتزها و جانشینی بخشی پلاژیوکلاز توسط پتاسیم فلدسپار از حاشیه در گرانیتوییدهای منطقه به چاز پیدایش آدولاریا در واپسین لحظه شکل گیری گرانیتویید منطقه به طریق رگه ای است. میتوان گفت متاسوماتیسم پتاسیم در منطقه توسط محلول های گرمابی غالب شدهشم می خورد. پردازش آنالیزهای انجام شده بر روی آدولاریا ترکیب فلدسپار پتاسیم را به خوبی نشان می دهد. شواهد پتروگرافی حاکی است.