بررسی منشا توده آذرین در بلوک شمالی گسل شمال قزوین

سنگهای آذرین منطقه قزوین در بلوک شمالی گسل رانده شمال قزوین واقع شده­­اند. بخش عمده­ای از منطقه توسط واحدهای رسوبی- آتشفشانی پوشیده شده و در نقاط مختلفی از آن توده‌های نفوذی گابرویی، دایک­های کوارتز-دیوریتی دیده می‌شوند. سنگ­های آذرین قدیمی­تر از پالئوژن در این منطقه­ رخنمون ندارند. پس از پیشروی دریا در ائوسن و شروع فعالیت‌های آتشفشانی، تناوبی از توف­های اسیدی و حدواسط همراه با لایه‌های گدازه­ای و آواری بطور ناپیوسته بر رو سنگ های قدیمی تر نهشته شده و این منطقه را پوشانده‌اند. فعالیت های آذرین آتشفشانی ائوسن کمی اسیدی و حدواسط و اغلب بازی هستند که در طی 3 مرحله در منطقه گسترش یافته اند. مرحله اول بیشتر بصورت توف های اسیدی تا حدواسط زیردریایی و همراه رسوبات دریایی تقریبا کم عمق (معادل سازند کرج) می باشند. مرحله دوم همراه با فرونشینی و بیشتر فوران­های تراکی بازالتی هستند. در مرحله 3 گسترش زیادتر از قبل و بصورت فعالیت های آتشفشانی انفجاری تشکیل شده اند. سنگ‌های پلوتونیک ائوسن پسین-الیگوسن در این منطقه مربوط به فعالیت­های ماگمایی پس از برخورد هستند که در حوضه‌های کششی پشت کمان تشکیل شده و ویژگی‌های کالک­آلکالن تا آلکالن پتاسیم بالا دارند. پس از فعالیت های آتشفشانی توده های نفوذی با جنس مونزودیوریت- مونزومیکروگابرو بصورت استوک های کوچک در داخل توف های ائوسن نفوذ نموده­اند. در آخرین مرحله سنگ­های نیمه عمیق با ترکیب داسیت تا آندزیت مگاپورفیری بصورت گنبد، دایک و سیل به شکل پراکنده سنگ­های مختلف ائوسن را قطع کرده­اند. براساس نتایج آزمایش ها بر روی نمونه های تهیه شده از سنگهای آذرین نفودی منطقه میزان عناصر lileو lree و آنومالی­­های منفیnb ، taو ti بر روی نمودارهای عنکبوتی و نسبت la/nbو la/ta درنمونه­های گابرویی (به ترتیب از 16/3-20/2 و 51-30) نشان می­دهد منشا ماگمای این توده­ها از گوشته لیتوسفری سرچشمه گرفته­اند. با توجه به جایگاه این توده­های در حاشیه جنوبی کمربند کوهزایی البرز و جهت فرورانش ورقه اقیانوسی پالئوتتیس به زیر ورقه قاره­ای ایران مرکزی می­توان نتیجه گرفت ماگمای بوجود آمده نتیجه ذوب گوشته لیتوسفری زیررانده شده پالئوتتیس در فاز کششی بوجود آمده در ائوسن بوده است.