دما-فشارسنجی فنوکریست های الیوین، پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن بازالتهای تشویر

منطقه تشویر بخشی از دامنه شمالی رشته کوه طارم و در 90 کیلومتری شمال شرقی شهر زنجان است. سنگ‌های آذرین این رشته عمدتاً شامل بازالت، بازالت آندزیت و لایه‌های توف هستند. از نظر پتروگرافی، این سنگها حاوی فنوکریست های الیوین و کلینوپیروکسن با ساختار پهنه بندی هستند. از آنجایی که آنها دارای الیوین و نفلین (کمتر از 5%) در نورم خود هستند، می توان آنها را بازالت های اولیوین قلیایی در نظر گرفت. از ویژگی های قابل توجه الیوینها در بازالتهای طارم وجود قطعات کربناتی است که با ماگما واکنش داده و کاملاً به سوزنهای کلینوپیروکسن تبدیل شده اند. به لحاظ کانی شناسی سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه دارای الیوین، پلاژیوکلاز فراوان و پیروکسن می باشند. بافت های پورفیری، پورفیری میکرولیتی، گلومرو پورفیری و پوئی کیلیتیک بافت غالب این سنگ ها هستند. بررسی شیمی کانی های سنگ های بازیک منطقه نشان می دهد ترکیب کلینوپیروکسن های این سنگها از انواع دیوپسید و اوژیت است. بر اساس نمودارهای دما-فشار سنجی نشان دهنده دمایی 720 تا 750 درجه سانتیگراد و فشار 5.5 تا 6.5 کیلوبار است. منشا اولیه بازالت‌ها در منطقه تشویر متعلق به منابع توده‌ای است. موقعیت زمین ساختی رشته طارم به دو زیرمحدوده موازی با فوران‌های کمانی و زون‌های شکافی تقسیم می‌شود که گسترش این ناحیه شکاف قبل از تبدیل شدن به حوضه پشت قوس متوقف شده است.