مقایسه فنی و اقتصادی عملکرد سیستم انفجاری نانل و الکتریکی در آتشکاری معدن آهک جاجرم

عملیات آتش‌کاری یکی از مراحل اصلی روش‌های استخراج معادن سطحی و زیرزمینی است. روش‌ها و سیستم‌های آتش‌کاری متعدد ‌اند و با توجه به شرایط ژئومکانیکی توده سنگ منطقه و نوع ماده منفجره از آنها استفاده می‌شود. یکی از انواع سیستم‏های انفجاری، سیستم انفجار الکتریکی است که به دلیل هزینه‏های اقتصادی پائین و سهولت کاربرد به‏طور فراوان در پروژه‏های معدنی و عمرانی استفاده می‏شود. در معادن فلزی یا سولفیدی که قابلیت هدایت الکتریکی زمین زیاد است و یا در شرایط مشابه سبب انفجار‌های ناخواسته و در نهایت آسیب‌های جانی و مالی در پروژه‌های معدنی و عمرانی می‌‏شود. با توجه به شرایط ژئومکانیکی معدن سنگ آهک جاجرم از سیستم انفجار غیر‏الکتریکی نانل یا شوک‌بر با تاخیرهای زیاد استفاده می‌شود. این سیستم علاوه بر ایمن بودن از نظر اقتصادی به سبب مزایای زیاد آن سودمند است و علاوه بر داشتن بازده مناسب‌تر در عملیات آتش‌کاری و خردشدگی یکنواخت توده سنگ آهک موجب انفجارهای ناخواسته نمی‏شود. در این پژوهش برای آنالیز تصویری از نرم‌افزار split desktop استفاده ‌شده. این نرم‌افزار یکی از نرم‌افزارهای پرکاربرد در تخمین میزان خردایش بلوک‌های انفجاری است. با استفاده از این نرم‌افزار برآورد ابعاد قطعات خردشده طبق بررسی نتایج خردایش حاصل مطالعات محققین مختلف با دقت 5 تا 10% انجام می‌شود. در این معدن متوسط دانه‏بندی با نتایج نرم‏افزار پردازش تصویر در split desktop با سیستم الکتریکی 8/21 سانتی‏متر و با سیستم نانل 5/16 سانتی‏متر برآورد شد. هزینه استفاده از چاشنی الکتریکی در این معدن نسبت به سیستم نانل حدود 35% است. ولی بالارفتن هزینه تولید با توجه به افزایش بهره‌وری و راندمان استخراج و کاهش هزینه‌های متعاقب عملیات معدن‏کاری و کاهش خطرات ناشی از به‌کارگیری سامانه‌های شوک‌بر نسبت به الکتریکی جبران می‌شود.