شناسایی میان لایه های رسی سازند کشف رود با آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی همراه با آنالیز نقطه ای

پژوهش پیش رو بر تحلیل و بررسی سه شاخصه اصلی شامل نوع، میزان فراوانی و نحوه پراکندگی کانی‌های رسی در مقاطع تحت الارضی سازند کشف‌رود تمرکز دارد که متعلق به دور ژوراسیک میانی و در برگیرنده بخش وسیعی از میدان گازی خانگیران در حوضه کپه‌داغ واقع در شمال ‌شرق ایران است. برای شناسایی کانی های رسی 10 نمونه مغزه برداشت و مطالعه آزمایشگاهی طیف سنجی پراش پرتوی ایکس (xrd) در مورد تمام نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که کانی‌های رسی غالب و مشترک میان این نمونه ها شامل ایلیت (%1/11)، کلریت (%4/7) و کائولینیت (%3/4) است که در مجموع، این سه کانی %8/22‌ از محتوای سازند را تشکیل می‌دهند که بی تردید وجود آن ها در مخزن آسیب‌های قابل توجهی به سازند وارد می‌کند. همچنین با بهره‌گیری از روش میکروسکوپ الکترونی روبشی همراه با آنالیز نقطه ای (sem/edx)، سه نمونه منتخب با در نظر گرفتن درصد کانی های رسی مورد تحلیل دقیق قرار گرفتند. آنالیز‌ها نشان داد که الگوی غالب توزیع کانی‌های رسی در چاه مورد مطالعه، پرکننده منافذ است و در برخی از نمونه‌ها نیز الگوی پوشش‌دهنده شناسایی شد. بر اساس این مطالعات، میانگین حداکثر و حداقل ذرات سه نمونه مورد مطالعه به ترتیب برابر با 22 و 8/1 میکرومتر بود. طی این پژوهش اجزای رس هر نمونه به طور جداگانه استخراج شد. نتایج تحلیل ها حاکی از این نکته بود که سه عنصر سیلیسیم، اکسیژن و آلومینیوم عناصر اصلی تشکیل‌دهنده این بخش‌ها بودند. علاوه بر این، بررسی الگوی توزیع و محتوای کانی‌های رسی تاکید بر این مطلب داشت که سازند کشف‌رود به طور عمده به ترکیبی از ماسه‌سنگ با مقادیر بالای رس متمایل است. با توجه به عدم انتشار هر گونه گزارش مستند و دقیق در زمینه مطالعات کاربردی میان لایه های رسی سازند کشف رود، می توان از نتایج با اهمیت این مطالعه به عنوان دستاوردهای حائز اهمیت آن اشاره کرد.