جایگاه و مواضع نیروهای محلی بوشهر در برابر تجاوز و اشغالگری بریتانیا در جنگ جهانی اول

اشغال ایران طی جنگ جهانی اول توسط بیگانگان به‌ویژه بریتانیا در جنوب، عرصه مهم بروز «مقاومت» در برابر بیگانگان است. مردم نواحی بوشهر، تنگستان، دشتی و دشتستان در کانون اصلی این پایداری‌ها بودند. به‌رغم دفاع همه‌جانبه مردم این نواحی در برابر انگلیسی‌ها و مزدوران آ‌نها این پایداری در پایان، ناکام ماند. یکی از مسائل مهم در این زمینه، پراکندگی نیروهای محلی و عدم اتحاد آنها به‌ویژه روسای محلی در برابر بیگانگان است. سوال اساسی این پژوهش، آن است که ماهیت و مواضع نیروهای محلی مناطق مزبور، در این مقطع تاریخی چه بوده است و چه تاثیری بر پایداری آنان در برابر انگلیس داشته است؟ به نظر می‌رسد که گرایش‌ها و منافع سیاسی و اقتصادی مختلف روسای محلی در این نواحی، ضعف دولت مرکزی و توطئه‌های انگلیس سبب شد تا بهره‌برداری کامل و مناسبی از نیروها و امکانات بالقوه در برابر بیگانگان صورت نگیرد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌برداری از منابع کتابخانه‌ای و به‌ویژه اسناد، به بررسی موضوع است. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که تضاد منافع سیاسی و اقتصادی روسای محلی در جنوب و اختلافات اساسی میان نواحی شمالی و جنوبی بوشهر به همراه توطئه‌های انگلیس از عوامل اساسی شکست این پایداری‌ها و آرایش ناهمگون در برابر انگلیسی‌ها شد.

the location and positions of bushehr’s local forces against british aggression and occupation in the first world war

the first world war and the occupation of iran by foreigners, especially britain in the south, is an important field in the issue of resistance against foreigners. the people of bushehr, tangestan, dashti and dashtestan regions were the main focus of these stability. despite the all-out defense of the people of these areas against the british and their mercenaries, this persistence failed in the end. one of the important issues in this context is the dispersion of local forces and their lack of unity, especially local chiefs against foreigners. the basic question of this research is that what was the nature and positions of the local forces of the above-mentioned regions at this historical point and what effect did it have on their stability against the british? it seems that the different political and economic tendencies and interests of the local chiefs in these areas, the weakness of the central government and the british conspiracies caused the complete and proper exploitation of the potential forces and facilities against the foreigners. this article is done with descriptive-analytical method and using library resources and especially documents. the findings of this research indicate that the conflict of political and economic interests of the local leaders in the south and the fundamental differences between the northern and southern areas of bushehr along with the british conspiracies became the main factors of the failure of these stability and heterogeneous arrangement against the british.