برنامه‌های عمرانی بنیاد خاور نزدیک در ایران دوره محمدرضا پهلوی.

محور سیاست خارجیِ آمریکا در دهة چهل و پنجاه میلادی بر کمک های اقتصادی، نظامی و فنی به ملل جهان سوم بود. کشورهایی که ازنظر ژئوپولتیک و ژئواستراتژیک دارای موقعیت حساس تری در معادلات حال و آینده بودند؛ تا علاوه بر افزایش نفوذ آمریکا، از خطر سقوط این کشورها به ورطة کمونیسم جلوگیری کند. ایدة «تهدید کمونیسم» به برنامة کمک های خارجی دولت و بنیادهای آمریکایی در پیشبرد سیاست خارجی آمریکا انسجام، جهت و اهمیت استراتژیک داد. تلاش های آموزشی، کمک های فرهنگی و عمرانی بنیادهای آمریکایی در کشورهای جهان سوم، مکمل کمک های خارجی و مالی دولت آمریکا بود. شرایط ورود بنیاد خاور نزدیک به ایران، آثار فعالیت های توسعه ای آن بر عمران روستایی ایران و بررسی اینکه آیا سیاست ها و فعالیت های این بنیاد با سیاست خارجی دولت آمریکا در ایران تنظیم می گردید، مسئله این مطالعه است که با روش تحلیل تحقیق تاریخی و برپایة منابع اسنادی انجام‌ گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد درحالی‌که بنیاد خاور نزدیک اصل خود را «پرورش ارادة خیر و خودیاری روستائیان» معرفی می کرد، ترومن رئیس جمهور آمریکا، بنیاد خاور نزدیک را «پتانسیلی برای تقویت استراتژی گستردة مهار» (کمونیسم شوروی) تعریف می کرد و با ارائة حمایت های مالی، یک رابطه متقابل با آن ایجاد نمود. بنیاد با فشار دولت آمریکا، برای تسریع در برنامه های خاص توسعه ای و مورد تایید وزارت خارجه آمریکا روبه‌رو شد که منجر به انحراف در اهداف اولیة بنیاد گردید.

construction programs of the near east foundation in iran during the period of mohammad reza pahlavi

the axis of american foreign policy in the 1940s and 1950s was based on economic, military and technical assistance to the nations of the third world. countries that had a more sensitive position in terms of geopolitics and geostrategy in the equations of the present and the future; in addition to increasing the influence of america, to prevent the danger of these countries falling into the abyss of communism. the idea of ​​&threat of communism& gave coherence, direction and strategic importance to the foreign aid program of the american government and foundations in advancing the american foreign policy. the educational efforts, cultural and development aid of american foundations in third world countries were complementary to the foreign and financial aid of the american government. the conditions of the near east foundation’s entry into iran, the effects of its development activities on the rural development of iran, and the examination of whether the policies and activities of this foundation are regulated by the foreign policy of the american government in iran, is the issue of this study. which has been done with the method of historical research analysis and based on documentary sources. the findings of this research show that while the near east foundation introduced its principle as &cultivation of good will and self-help of villagers&, american president truman identified the near east foundation as &potential for strengthening the broad strategy of containment& (soviet communism) and created a reciprocal relationship with it by providing financial support. the foundation faced the pressure of the american government to accelerate special development programs approved by the us department of state, which led to a deviation in the primary goals of the foundation.