بررسی واکنش‌های سلبی جریان‌های ملی‌گرا و حامیان سلطنت در مواجهه با جریان های چپ حامی شوروی در شمال ایران(1320-1326 ش)

یکی از پیامدهای اشغال ایران در شهریور 1320، گسترش اندیشه‌های چپ در کشور است. این موضوع ارتباط مستقیمی با راهبرد شوروی در قبال ایران و نیز شرایط نابسامان کشور در دوره اشغال داشت. گرچه تسلط ارتش سرخ بر مناطق شمالی ایران، شرایط لازم برای رشد اندیشه‌های چپ در این مناطق را فراهم ساخته بود، اما واکنش‌های سلبی جامعه ایرانی در مناطق مذکور یکی از موانع تاثیرگذار در عدم همه‌گیری این اندیشه‌ها در شمال ایران به‌حساب می‌آمد. شناسایی عوامل و دلایل تاثیرگذار بر شکل‌گیری واکنش‌های سلبی جامعه ایرانی در برابر رفتارها و عملکرد سیاسی جریان‌های چپ حامی شوروی در مناطق شمالی کشور، هدف این بررسی است. پرسش این نوشته نیز بر چرایی و چگونگی بروز واکنش‌های قهری جریان‌های ملی‌گرا و جریان‌های حامی سلطنت در برابر جریان‌های چپ در طی سال‌های1320-1326 در شمال ایران می‌پردازد. این نوشتار از روش تاریخی و با رویکرد توصیفی– تحلیلی بهره می‌برد و جمع‌آوری داده براساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد عواملی و دلایلی چون اشغال ایران توسط بیگانگان و نگرانی از به خطر افتادن استقلال سیاسی و تمامیت ارضی ایران و نیز تلاش برای جلوگیری از تجزیه مناطق شمالی کشور توسط جریان‌های چپ، در کنار حمایت‌ کانون‌های قدرت از این جریانات به تقویت امر ملی در جامعه ایرانی انجامید و به‌تدریج به‌عنوان یکی از عوامل موثر، زمینه‌های به ناکامی کشاندن جریانات چپ حامی شوروی در ایران را فراهم ساخت.

investigating the negative reactions of the nationalist currents and supporters of the monarchy in the face of the pro-soviet leftist forces in the north of iran (1320-1326)

one of the consequences of the occupation of iran in september 1941/1320 ad is the spread of leftist ideas in the country. this issue was directly related to the soviet strategy towards iran and the chaotic conditions of the country during the occupation period. although the domination of the red army over the northern regions of iran had provided the necessary conditions for the growth of leftist ideas in these regions, the negative reactions of the iranian society in the mentioned regions were considered to be one of the effective obstacles in preventing the spread of these ideas in the north of iran. the purpose of this study is to identify the factors and reasons influencing the formation of negative reactions of the iranian society against the behavior and political performance of the pro-soviet left movements in the northern regions of the country. the findings of the research show that factors and reasons such as the occupation of iran by foreigners and the concern of jeopardizing the political independence and territorial integrity of iran, as well as the efforts to prevent the division of the northern regions of the country by the left forces, along with the support of the centers of power to these currents to strengthen the nationalism caused in the iranian society and gradually, as one of the effective factors, provided the grounds for the failure of the pro-soviet left movements in iran.