بررسی تطبیقی رویکرد شهید صدر با رویکرد سنتی فقها در موضوع شناسی مسائل مستحدثه

در رویکرد متعارف به موضوع شناسی مسائل مستحدثه این موضوعات را به حسب مرجع تشخیص، جزو موضوعات تخصصی قرار می دهند، لذا مرجع تشخیص چنین موضوعاتی با کارشناس است و همچنین چون درعصر شارع ، این موضوعات وجود نداشته اند و متعلق حکمی از احکام شرع نشده اند،در حیطه مالا نص فیه قرار می‌گیرند.فقهای ما با پذیرفتن اصل کلامی، اصل جاودانگی شریعت و بیان قاعده ی اشتراک تکلیف، در پی ایجاد روش‌هایی برای استنباط احکام و تطبیق آن‌ها بر موضوعات مستحدثه بر آمدند که این روش ها عبارتند از: اندراج موضوع مستحدثه تحت یکی از عناوین فقهی یا تمسک به عمومات و اطلاقات و یا اصول عملیه. در این نگاه به نظام‌مند بودن و جهت داری موضوعات کارشناسی توجهی نمی شود. از منظر شهید صدر موضوع شناسی مسائل مستحدثه لازمه ای دارد و آن این است که از آنجایی که موضوع مستحدثه پیش رو فقه نظام های اجتماعی می باشند و هر نظامی اجزایی دارد و موضوعات برآمده از این نظام ها را باید به صورت نظام مند تحلیل کرد. هرچند شهید صدر مانند رویکرد سنتی خاصیت علم را کاشفیت از واقع و تبیین آن می داند، اما ایشان با طرح مفهوم مکتب و حاکمیت مکتب بر علم، قائل به جهت داری نظامات اجتماعی می شوند و لذا نمی توان به صرف حجیت قول کارشناس، کارشناسی موضوعی را امری خنثی و فاقد جهت دانست.

analysis of shahid sadr’s approach in the thematics of new issues

in the conventional approach to the thematics of invented issues, these issues are classified as specialized issues according to the authority of diagnosis, so the authority of diagnosis of such issues is with an expert, and also because in the era of sharia, these issues did not exist and did not belong to the rulings of sharia. they are placed in the area of mala nas fiyyah. our jurists, by accepting the principle of theology, the principle of the immortality of the sharia and stating the principle of shared responsibility, sought to create methods for deriving rulings and applying them to new issues, which include: registering the new issue under one of the jurisprudential titles is adherence to generalities and applications or practical principles. in this view, the systematicity and orientation of expert subjects are not considered. from the point of view of martyr sadr, the thematics of emerging issues is necessary, and that is that since the emerging issue is the jurisprudence of social systems, and every system has components, and the issues arising from these systems must be systematically analyzed. although shahid sadr, like the traditional approach, considers the nature of science to be the discovery of reality and its explanation, but by proposing the concept of school and the rule of school over science, he believes in the directionality of social systems, and therefore, it is not possible to use the authority of an expert's opinion to make a subject's expertise neutral and lack of direction.