نقش بنیاد خانواده در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت: رویکرد اخلاق فضیلت‏مدار

شکست بازار دیگر یک مساله‏ی صرفا علمی برای توسعه‏ی مدل‏های اقتصادی بخش عمومی تلقی نمی‏شود بلکه مسبب اصلی صیرورت جامعه‏ به سوی جهنمی است که آکنده از تضادهای طبقاتی و شکاف‏های رو به گسترش درآمدی، گرمایش جهانی و نابودی نسل انسان است. این مقاله مدعی است که مشکل اصلی شکست بازار در تامین توسعه‏ی پایدار و صیرورت فرد و جامعه به سوی نیکبختی و سعادت، مربوط به نفس بازار و ضرورت تامین منافع شخصی نیست بلکه ناشی از عقلانیت محدود و خردی است که هژمونی سرمایه در تکوین آن موثر بوده است. این مقاله بر پایه‏ی نظریه‏ی طیفی انگاری خود همچنان بر نظام‏ خود سامان بازار تاکید دارد و تلاش می‏نماید که نشان دهد چگونه جهان‏بینی توحیدی و اخلاق فضیلت‏مدار با حرکت از خود خاک‏وار به خود خداوار، با عبور از حدهای آستانه‏ای، عقلانیت را از طراز عقلانیت حسابگرانه به عقلانیت‏های برتر تبدیل می‏کند. آنگاه بر شالوده‏ی این تحول، سامانه‏ی بازار را نیز متحول و زمینه‏های شکست برطرف خواهد شد. یکی از تحول‏های بنیادینی که در پرتوی عقلانیت‏های فراحسابگرانه در نگرش بازیگران و عاملان اقتصادی ایجاد می‏شود؛ تغییر در افق خانوار است. دین مبین اسلام و فرهنگ اصیل ایرانی تاکید خاصی بر بنیاد خانواده دارند. در این مقاله ضمن مقایسه نتایج رشد نسل‏های هم‏پوشان دیاموند با مدل‏های رشدی که بر پایه مدل رشد افق نامحدود تکامل یافته‏اند نشان داده خواهد شد که چگونه امکان مآل‏اندیشی در نگرش هژمونی سرمایه‏داری سلب و در نگرش توحیدی تقویت خواهد شد و چگونه عنصر مآل‏اندیشی بر رشد، رفاه و توسعه‏ی پایدار اثر خواهد گذاشت.