سکولاریسم مذهبی و انسداد گفتگو در ایران

یکی از اصلیترین پیش نیازهای فکری و اجتماعی تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ایجاد یک فضای گفتگوی واقعی، اصیل و زنده در میان اندیشمندان ایرانی است. مدعای اصلی این مقاله این است که ایجاد این گستره فکری و فضای گفتمانی جز با حذف موانع آن محقق نمی شود که از مهمترین این موانع پدیده سکولاریسم مذهبی است. استدلال این مقاله درباره لزوم موضع گیری اندیشمندان دینی درباره سکولاریسم مذهبی در قالب چهار ادعای اساسی مطرح شده است. نخست اینکه پدیده ای بنام سکولاریسم مذهبی وجود دارد، که با عملکرد آن، علت تحقق پذیری سکولاریسم( دین پیرایی)از زندگی است. دوم، هویتی وجود دارد با نام سکولاریسم فلسفی ، کسی که به دفاع عقلانی و فلسفی از سکولاریسم می پردازد. سکولارهای فلسفی خود شامل دو گروه است: مومنان سکولار و عیر مومنان سکولار. سوم، اگر در جامعه ای عملا سکولاریسم مذهبی مستقر و به بافت فکری جامعه پیوسته گردد، آنگاه بهترین زمینه برای ورود سکولاریسم فلسفی فراهم خواهد بود. چهارم، اندیشمندان دینی غیر سکولار(مومنان غیر سکولار) نمی توانند بدون توجه و حساسیت نسبت به مظاهر سکولاریسم مذهبی در ایران، تنها به نقد فیلسوف دینی سکولار(مومنان سکولار) بپردازند. گفتگوی واقعی در میان اندیشمندان دینی با این رویه محقق نخواهد شد. تعلیق در انجام این وظیفه، از مهمترین موانع شکل گیری گفتگوی اصیل در جامعه و به واقع، مهمرتین عامل انسداد مسیر گفتگو جدی و عمیق ایرانی و ایجاد فضای گفتمانی اندیشه پیشرفت است.