امکان اخلاق‌سازی در فرایند استدلال قضایی

فرایند استدلال قضایی مسئله‌ای اساسی مبتنی بر تفکرات فلسفی قاضی است.نحوۀ تطبیق مفاهیم کلی مواد قانونی با مصادیق خارجی آن، همواره تحت تاثیر نگاه فلسفی یا زبانی قاضی قرار دارد. هر نظریۀ فلسفی از زاویۀ متفاوتی به آن می‌نگرد. براساس رویکرد دیالکتیکی هگل و کارکرد زبانی ویتگنشتاین و تفسیر گادامری از قانون، فرایند استدلال قضایی امکان اخلاق‌سازی به‌خصوص طبق مکاتب غیرواقع‌گرا را داراست. مقالۀ پیش‌رو با نگاهی نو مبتنی بر روش تحلیلی و توصیفی، به واکاویامکان اخلاق‌سازی در فرایند استدلال قضایی پرداخته است. از دیدگاه هگل، حقوق به‌سبب دیالکتیک حاکم بر اراده‌گرایی قاضی در استدلال قضایی، در حال «شدن» است. این امر عنصری اساسی برای تحقق «اکنون اجتماعی» است و «اکنون اجتماعی» بستری برای شکل‌گیری هنجارهای اخلاقی است. طبق رویکرد کارکرد زبانی در فرایند استدلال قضایی، زبان فقط بازتاب‌دهندۀ مفاهیم نیست، بلکه سازندۀ آن است. فرایند استدلال قضایی ممکن است به تغییر عناوین کیفری یا حقوقی منتهی شده و موجب تغییر یا خلق هنجارهای اجتماعی شود. در هرمنوتیک فلسفی بین نگرش فلسفی قاضی و متن قانون دور هرمنوتیکی وجود دارد. در هر قرائت، مفاهیم جدید به‌دست می‌آید که درست و قابل اعمال است. این نظریه در فرایند استدلال قضایی و اجرای قوانین مطابق آن در شکل‌گیری ارزش‌های اخلاقی نقش اساسی دارد. ازاین‌رو طبق نظریۀ هگل در معرفت اخلاقی فرایندهای سه‌گانه، به اخلاق‌سازی منجر می‌شود.

Is the Morality of Judicial Reasoning Process Possible

The judicial reasoning –based precedent is a profound issue rooted in the philosophical thoughts of the judge. The philosophical orientations or lingual characteristics of the judge always determine the method used by him relate the general concepts of the law specific case . Each philosophical theory has a different view on it. Based on Hegel ’s dialectic approach and the language function of Wittgenstein and Gadamer’s Hermeneutics with respect to law, the judicial reasoning process deserves to have its internal moral rules particularly under the non realistic schools of the morality. The present article, using descriptive – analytical methodology, aims at studying the morality of the process under the said theories. According to Hegel, the law is becoming due to the dialectic nature of the judge’s determinism. This fact is an essential element for the social newness. This social newness is a context for the formation of the moral norms. As the language function argues, in the judicial argument the language is not the mirror of the concepts only; but, it creates them. This approach may change the criminal titles or civil law terminology , possibly leading to the change in the social norms Under the philosophical hermeneutics , there is a circle between the philosophical orientation of the judge and the legal text. In each reading, new concepts emerge which are true and applicable .This theory plays a significant role in the judicial reasoning process and the enforcement based on it for the formation of the mora values .