مرجع صالح برای رسیدگی اعتراض شخص ثالث به رای و اعتراض ثالث اجرایی (با تاکید بر رویۀ قضایی ایران)

چنانچه شخص ثالث آرای صادره از مراجع قضایی یا اجرای تصمیمات قضایی را مخل حقوق بداند می‌تواند مراتب اعتراض خود را به مرجع صالح اعلام کند. با توجه به تفاوت مبنایی اعتراض ثالث به رای و اعتراض ثالث اجرایی مرجع رسیدگی به این دعاوی متفاوت خواهد بود، به‌ طوری ‌که اعتراض شخص ثالث اصلی به ‌حکم در دادگاه صادرکنندۀ رای قطعی مطرح می‌شود. اعتراض ثالث طاری در دادگاهی که دعوا در آن مطرح است بدون تقدیم دادخواست به عمل خواهد آمد، اما اگر درجۀ دادگاه پایین‌تر از دادگاهی باشد که رای معترض‌عنه را صادر کرده است، معترض دادخواست خود را به دادگاهی که رای را صادر کرده است تقدیم می‌کند. درخصوص دادگاه صالح برای رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی، اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی دادگاه صادرکنندۀ حکم را صالح می‌دانند و عده‌ای بر این باورند که دادگاه مجری حکم صالح برای رسیدگی است. برخی نیز هر دو را صالح می‌دانند. پذیرش صلاحیت دادگاه مجری حکم، از منطق حقوقی بیشتری برخوردار است. برخی آرای صادره از دیوان عالی کشور و مفاد مواد 26 و 142 قانون اجرای احکام مدنی و دکترین حقوقی موید این نظر است.