بازتاب روایت های قرآنی در شمایل نگاره های منسوب به پیامبر اسلام)ص( در مکتب هرات تیموری

تصویرسازی دینی یکی از حوزه‌های مطرح در مکتب هرات تیموری می‌باشد که به مصورسازی مضامین دینی و مذهبی بالاخص با استناد بر آیات قرآنی پرداخته است. امتیاز ویژه مکتب هرات تیموری از آن حیث است که در این مکتب، شمایل‌نگاری پیامبر اسلام(ص) با تعدد و تنوع مضمونی فراوانی دیده می‌شود و ارتباط تنگاتنگی با روایات قرآنی دارد. به همین روی در این تحقیق قصد بر آن است که ممتازترین نسخ مصور مکتب هرات تیموری که دارای شمایل‌نگاره‌های منسوب به پیامبر اسلام(ص) هستند، شناسایی شده و ویژگی‌های مفهومی و بصری و ارتباط با روایات قرآنی مورد مطالعه قرار گیرد. پرسش این است: در بازنمایی شمایل‌های پیامبر اسلام(ص) در مکتب نگارگری هرات تیموری، به چه روایات قرآنی استناد شده است، و این تصاویر چه کیفیتی را بیان می کنند؟روش تحقیق، تحلیلی-تطبیقی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای-اسنادی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که هنرمندان عصر تیموری با بهره‌گیری از دستاوردهای بصری مکتب هرات و همچنین کاربرد روایات قرآنی به شمایل‌نگاری پیامبر اسلام(ص) در قالب قصص مختلف از زندگی ایشان پرداخته‌اند. این هنرمندان، با استفاده از معانی، تفاسیر و ادراکات عرفانی خویش از آیات قرآنی، سیمای مبارک پیامبر اسلام(ص) را بر اساس قواعد مرسوم در ادوار پیشین و پسین مکتب هرات نقش بسته‌اند. این امر تا بدان حد موثر واقع شده که شیوه‌های متفاوت شمایل‌نگاری رسول اکرم(ص) با استناد بر آیات و داستان‌های یکسان از قرآن کریم به کار بسته شده که حاصل جهان‌بینی و نگاه نمادین و گاه واقع‌گرای هنرمند در مراحل تطور مکتب نگارگری هرات تیموری است.