بررسی تضاد منافع سهامداران و مدیران در بازار سرمایه با رویکرد نظریه بازی‌ها

بازار سرمایه از مهمترین ارکان اقتصاد کشور به شمار می‌رود. این بازار یکی از انواع بازارهای مالی، تحت عنوان بازار سهام یا بازار بورس و اوراق بهادار می‌باشد. اگر ساختار بازار سرمایه به صورت صحیح شکل بگیرد، سرمایه‌ها و پس‌اندازهای راکد در مسیری صحیح جریان می‌یابند. یکی از مسائل بسیار مهم مطرح در بازار سرمایه، مسئله تضاد منافع بین سهامداران و مدیران است که به آن تئوری نمایندگی نیز می‌گویند. ما در این تحقیق این تضاد منافع را با رویکرد نظریه بازی‌های پویا با اطلاعات کامل مورد بررسی قرار دادیم. در این بازی دو بازیکن به نام‌های سهامداران و مدیران وجود دارد. هر دو بازیکن در این بازی دو استراتژی به نام های اعتماد و عدم اعتماد دارند. استراتژی اعتماد به اینصورت تعریف می‌شود که بازیکن تمایل به همکاری و پذیرفتن شرایط طرف مقابل را دارد و استراتژی عدم اعتماد به اینصورت تعریف می شود که بازیکن علاقه‌ای به پذیرش شرایط طرف مقابل ندارد. با توجه به اینکه بازی متقارن است، عایدی اضافی یک بازیکن به معنای عایدی کمتر بازیکن دیگر است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که هر دو بازیکن در حال عادی استراتژی عدم اعتماد را انتخاب می‌کنند. چراکه اگر یکی از بازیکنان استراتژی اعتماد را انتخاب کند برای بازیکن دیگر انتخاب استراتژی عدم اعتماد می‌تواند بیشترین عایدی را بدست آورد. برای اینکه سیستم اقتصادی در حالت بهینه قرار بگیرد باید هر دو بازیکن استراتژی اعتماد را انتخاب کنند ولی برای انتخاب این استراتژی، آن‌ها باید ریسک‌پذیر باشند. برای اینکه بازیکنان ریسک‌پذیر باشند و به یکدیگر اعتماد داشته باشند باید سیاست‌هایی در بازار سرمایه اتخاذ شود که از جمله آن‌ها می‌توان به طرح‌های پاداش مدیریتی، مشورت کردن با سهامداران در رابطه با امورات شرکت، اصل افشا، مقررات انگیزشی، حق اقامه دعوی، نظارت، و شفافیت اطلاعات اشاره کرد.