بازتاب آموزه های تعلیمی در نسخه خطی «قوانین دستگیری»

توجه به زبان و فرهنگ فارسی در هند منجر به پیدایش جنبش دستورنویسی برای زبان فارسی در این سرزمین شد. «قوانین دستگیری» یکی از این منابع آموزش دستور زبان است که در قرن سیزدهم هجری نگاشته شده است. شواهد دستوریِ این کتاب به گونه ای انتخاب گردیده که متضمن پیامی اخلاقی و تربیتی نیز باشد و جنبه تعلیمی ادبیات فارسی به عنوان مهمترین گونه ادبی در تاریخ ادبیات ایران، در نظر گرفته شود. در این نوشتار سعی شده است که با تکیه بر نسخه خطی «قوانین دستگیری» دستور زبان فارسی به عنوان یکی از جلوه گاه های مهم، جهت بیان مواعظ و نصایح اخلاقی، مطرح گردد و جایگاه ادبیات فارسی و به ویژه بُعد تعلیمی آن در میان غیر فارسی زبانان شبه قاره، تبیین شود. نتیجه این تحقیق که به شیوه توصیفی-تحلیلی، انجام شده است، نشان می دهد که نویسنده این کتاب با متون نظم و نثر فارسی و قوانین دستور زبان، کاملاً آشناست و در کنار آموزش دستور زبان، تعالیم اخلاقی و تربیتی ارزشمندی را در هر دو بخش مقدمه و متن به صورت آگاهانه و با مهارت تمام، ارائه می کند و نتابج تربیتی آن را در نظر دارد.