تجربه شهری برای کودکان با تاکید بر رویکرد انسان‌گرایی (نمونه موردی: کارگاه‌های شهر و کودکِ هشتی)

در دهه‌های اخیر توجه به‌حضور کودکان در فضای شهری موضوعی مورد توجه بوده و پژوهش‌های متعددی در این خصوص انجام شده است. هدف اغلب این پژوهش‌ها، برنامه‌ریزی و طراحی فضایی است که برای کودکان، باکیفیت‌تر و دوستانه‌تر باشد. در کنار این این تحقیقات، کمبود پژوهش‌هایی که متمرکز بر ارتباط کودک با وضعیت فعلی شهر و فرآیند آموزشی تاثیرگذار بر این ارتباط دوسویه (بین شهر و کودک) باشد، دیده می‌شود. در این پژوهش، مخاطب در نگاه اول، کودک است و نه بزرگسالان و طراحان و برنامه‌ریزان شهری. لذا برای ایجاد تجربه شهری عمیق‌تر و ارتباط موثر با شهر، در راستای افزایش حساسیت کودکان به مقوله شهر و محیط پیرامونشان دوره‌هایی آموزشی تعریف و طراحی شده است. این دوره‌ها در قالب کارگاه‌هایی در دو گروه سنی زیر دبستان و دبستان تعریف شد که در این مقاله، تجربه‌ی گروه سنی 3 تا 7 سال به‎عنوان نمونه موردی ارائه می‌شود. در این کارگاه‌ها کودکان اوقات شاد و خلاقانه‌ای را تجربه کردند، مفاهیم گوناگونی را در بستر این تجربه‌ها یاد گرفتند، مشاهده‌گری ایشان تقویت شد و ادراک خود را از ابعاد گوناگون شهر با تسهیلگران در میان گذاشتند. رویکرد اخذ شده برای فرآیند آموزشی این کارگاه‌ها، رویکرد انسانگرایی است که تفاوت‌های بارزی با رویکردهای آموزشی رایج در نظام آموزشی موجود در ایران دارد. مربیان که در این رویکرد، تسهیلگر و مشاهده‌گر نامیده می‌شوند، یافته‌ها و مشاهدات خود را ثبت کرده و هر بار فعالیت‌ها را با توجه به دغدغه کودکان هدایت کردند، در نهایت آموخته‌های هر دو طرف(کودک و تسهیلگر) از هم قابل توجه است. این کارگاه‌ها و تجربه‌ی برگزاری آن‌ها می‌تواند در فضاهای آموزشی دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد و سبب بسط این نگرش، توجه به اهمیت محیط به‎عنوان معلم سوم و در نتیجه ایجاد ارتباط موثرتری بین کودکان و محیط زندگی‌شان شود.