بررسی نقش حواس غیربصری در ارتقای سطح حضور در فضاهای دانشگاهی (نمونه موردی: فضاهای جمعی دانشکده‌ی هنر و معماری دانشگاه گیلان)

ارتباط انسان با محیط پیرامون، امری ناگزیر بوده و تعامل وی با فضای زیستی قدمتی دیرینه دارد؛ هرچند که گاهی برخی حواس نقش مهم‌تری ایفا می‌کنند، پرواضح است که تعامل انسانی، چه با محیط پیرامون و یا با افراد دیگر، همواره از طریق جمیع حواس پنج‌گانه میسر شده است. در معماری دوره‌ی مدرن و پس از آن، تمرکز و توجه بر حس بینایی و درنتیجه گستردگی معماری بصرمحور، موجب مغفول ماندن سایر حواس و عدم توجه به اهمیت آن‌ها در ادراک فضایی و طراحی معماری شده است و در نتیجه‌ی این امر، کم‌رنگ شدن تعاملات انسانی با محیط پیرامون، کاهش سطح حضور و شکل‌گیری رویدادهای جمعی در فضاهای اجتماعی به وقوع پیوسته است. در این پژوهش، سعی شده با استفاده از شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی، به اهمیت نقش سایر حواس، به غیر از حس بینایی، در چند نمونه از فضاهای دانشگاهی که به منظور استفاده‌های جمعی پیش‌بینی شده است، پرداخته شود. بدین منظور، به مبانی حضورپذیری و ویژگی‌های فضای حضورپذیر و نیز مفاهیم مربوط به معماری چندحسی از دیدگاه نظریه پردازان این حوزه، پرداخته شده است. نتیایج پژوهش نشان داد فضایی که بیش از یک قوه حسی را تحریک کرده و این تحریک به زعم افراد خوشایند بوده، بیش‌ترین مخاطب و سطح حضور را داشته است.