آیین هزار ساله‌ی«سنگ کومسای» چیستی، چرایی و اهداف

ضرورت شناخت هویت گروهی و قومی منجر به پیشرفت‌های گسترده در دانش قوم‌شناسی شده است که به عنوان شاخه‌ای از دانش مردم شناسی محسوب می‌گردد. یافته‌های دانش قوم‌شناسی، به راستی یک دگرگونی پایه‌ای را در هم‌پنداری سنتی درباره‌ی هویت قومی، آیینی و ملی را به وجود آورده است و از آیین زیبا و هدفمند فرهنگ ما پرده بر می‌دارد. از جمله این آیین‌ها، آیین سنگ کومسای است که در منطقه اورامانات کردستان هر ساله در حال برگزاری است. در این جستار که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است در صدد پاسخ به سوالات زیر هستیم: ریشه تاریخی شکل گیری این آیین، چه داستانی را در متن خود دارد؟ آیا این آیین به یک گونه روایت شده است؟ امروزه این آیین در میان مردم اورامانات چگونه اجرا می‌گیرد؟ آداب و رسوم خاص این آیین چه اموری را در بر دارد؟ اجرای این آیین در گذشته و امروزه به چه صورت است؟ ارتباط این آیین با پیرشالیار و نقش او در این داستان چیست؟ از نتایج این پژوهش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: این آیین کهن ریشه‌ای به قدمت هزار ساله دارد و مربوط به قبل از اسلام است، این داستان را به شیوه‌های گوناگون روایت کرده‌اند که در نهایت به پیر شالیار ختم می‌شود، اهداف اجرای این آیین در گذشته و حال حاضر تغییر کرده است. در گذشته این آیین بهانه‌ای بوده است برای پرداختن به مشکلات روستا و حل مسائل مهم آن اما در حال حاضر، جنبه نمادین به خود گرفته و از فلسفه اولیه خود فاصله گرفته و نزدیک است به دست فراموشی سپرده شود