الگوهای سکونتی بافت های روستایی هورامان

ساختار معماری در محیط‌های روستایی عاملی مهم در فعالیت انسان به شمار می آید. مورفولوژی و الگوهای فضایی معماری روستا به تدریج در راستای برآورد نیازهای اجتماعی-فرهنگی جمعیت ساکن و در تعامل با محیط فیزیکی اطراف توسعه پیدا کرده‌اند. معماری بومی واجد ارزشهایی است نیازمند بررسی و بازشناسی به‌منظور استخراج اصول و ضوابط پایدار، الگوهای با ارزش و نهایتاً هماهنگ سازی آنها با شرایط زندگی نوین است. منطقه هورامان مجموعه‌ای غنی از سکونتگاه های انسانی است که سهم مهمی از ارزش‌های فرهنگی کشور، از جمله در زمینه معماری را به خود اختصاص می‌دهد. غالب شدن الگوهای شهری در مناطق روستایی و عملاً حذف تدریجی الگوهای ارزشمند بومی در این منطقه رو به افزایش است.این مطالعه در پی آن است تا با بهره گیری از اطلاعات موجود برداشت شده، الگوهای فضاهای مسکونی، وضع موجود،علل شکل گیری آنها را شناسایی و با بررسی و تحلیل آنها مولفه های آن را استخراج و سعی در ارائه راهکارهایی برای طراحی الگوهای سکونت روستایی براساس بافت روستایی موجود نماید، تا از این طریق زمینه برای تدوین الگوهای پیشنهادی فراهم گردد. بر این اساس روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و نیز مشاهدات میدانی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد هورامان احترام به طبیعت را الگوی شکل گیری بافت خود قرار داده است. الگوهای مختلف سکونت در روستاهای هورامان براساس جهت گیری اقلیمی مناسب،نورگیری مناسب فضاها، ایجاد محرمیت های فضایی، ترکیب فضای مسکونی و فضای کار، همچنین ایجاد ارتباط بصری با فضای پیرامونی روستا سامان یافته‌اند. میان فصول مختلف سال و فعالیتهای جاری در مسکن، الگوی رویدادهای معناداری به‌دست می‌آید که درک این روابط، سرلوحه طراحی مساکن روستایی است