تاثیر نور در شکل گیری معماری بومی منطقه اورامانات (نمونه موردی روستای شمشیر)

انسان بخشی از طبیعت است و همواره سعی دارد با آگاهی از طبیعت، آن را الگوی معماری خود قرار دهد و زندگی خود را با آن همسو سازد تا ضمن آسایش و صرفه اقتصادی، طبیعت را کم‌تر دست­خوش تغییر کند. معماری اورامان در پرتو فرهنگ و همسازی با طبیعت و معماری بومی شکل‌گرفته است. مکان­یابی سکونت­­گاه در اورامان در ابتدا بر اساس شکل قرار گرفتن زمین بوده است و کاملاً با کوهستان انطباق یافته، این خانه­ها با توجه به شیب تند دامنه­های صخره­ای به‌صورت پلکانی و در جهت بهره­مندی از نور خورشید و توپوگرافی زمین رو به سمت جنوب و جنوب شرقی ساخته‌شده‌اند زیرا نور یکی از مهم­ترین عوامل طبیعی که در معماری حضور مستقیم دارد. در این مقاله سعی شده به ارزیابی جهت‌گیری ساختمان­ها و نحوة تاثیرپذیری آن­ها از عوامل اقلیمی پرداخته شود. لذا جهت دستیابی به پاسخ روستای شمشیر به‌عنوان نمونه موردی از منطقه اورامانات انتخاب و با بررسی نحوه جهت‌گیری معابر، فرم و جهت‌گیری بناها و نیز بازشوهای موجود در بدنه تاثیر نور بر شکل‌گیری معماری بررسی گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که جهت‌گیری معابر به گونه ایست که بناها بتوانند بهترین نورگیری را از سمت جنوب و جنوب شرق داشته باشند. محل قرارگیری بازشوها نیز به همین‌گونه است. لذا که معماری مسکونی اورامان جزئی از طبیعت است و چیزی جدای از آن نمی­باشد و به همین سبب توانسته است آثار کهن معماری را در دل خود برای سالیان طولانی در قلب خود حفظ کند.