تکوین مفاهیم و اندیشه ی حقوق مدنی سریانی و تاثیرگذاری متون ترجمه‌شده زرتشتی پهلوی بر آن

ترجمه به‌مثابه مهم‌ترین ابزار انتقال دانش و تجربه ی دیگر تمدن ها و فرهنگ ها، در توسعه ساختارهای تمدنی امری اساسی و ناگزیر است. در حقیقت، ترجمه ازآن‌رو که دریچه ای است برای بازنمایی دیگر فرهنگ ها و زبان ها، زبانی ناآشنا و پر ابهام دارد و این به آن دلیل است که درک ماهیت متنیِ ترجمه، نیاز به درک و فهم ساخت زبان مبدا دارد. بخش اساسی این ابهام آن‌گونه که گفته شد، ناشی از تنوع فرهنگی، تمایز نگرش ها و تفاوت ساختارهای تمدنی زبان هاست که در ترجمه ی اصطلاحات تخصصی نمایان می شود. بخشی دیگر از ساحت ترجمه، جنبه تاثیرگذارانه و تکوینی دارد و این بدین معناست که با ترجمه ی متون جدید، مفاهیمی نو به زبانی دیگر وارد می-شود و این مفاهیم جدید موجب تکوین و بازتولید فکری و فرهنگی در زبان مقصد می شود. بررسی متون حقوقی سریانی ازجمله متن قانون نامه بُختیشوع که از متون حقوقی زبان پهلوی زرتشتی به زبان سریانی ترجمه‌شده است، به خوبی موید این نظر است که مفاهیم و اصطلاحات مجموعه حقوق مدنی زبان سریانی تحت تاثیر مجموعه ی حقوق مدنی زرتشتی تدوین و تکوین یافته است. بر این مبنا، مسئله این پژوهش این سوال است که ترجمه ی متون حقوقی زبان پهلوی زرتشتی بر تکوین حوزه ی واژگانی و معنایی حقوق مدنی سریانی چه تاثیری گذاشته است؟ این پژوهش با بررسی و مقایسه متون دست اول حقوقی پهلوی زرتشتی و سریانی به شیوه توصیفی و تحلیلی به این نتیجه دست می یابد که ترجمه ی متون حقوقی زرتشتی، نه فقط موجب انتقال اصطلاحات و مفاهیم حوزه ی حقوق مدنی زرتشتی به زبان سریانی شده است، بلکه موجبات تکوین و تدوین اندیشه های حقوقی و مبانی حقوق مدنی در زبان سریانی را نیز فراهم ساخته است.