حکم فقهی اسقاط جنین پیش از دمیده شدن روح در بارداری ناشی از تجاوز به عنف از منظر فقهای شیعی

مساله‌ی اسقاط جنین در بارداری ناشی از تجاوز به عنف، از جمله مسائل حسّاس، چالشی و بحث‌برانگیز محافل فقهی است که به‌رغم اهمیت بسیار، از جهت بررسی حکم فقهی پیش از دمیده‌شدن روح کمتر مورد توجّه قرار گرفته و با آن به‌مثابه‌ی یک مساله‌ی حاشیه‌ای برخورد شده است؛ خلا اهتمام به این امر موجب شده است‌که زنان باردارشده‌ی از این رهگذر در دوراهی تردید بین حفظ جنین و تحمّل فشار سنگین خانواده و جامعه از یک‌سو و اسقاط جنین از سویی دیگر قرار گیرند؛ درصورتی‌که با ایضاح ابهامات موجود در این مساله‌ی فقهی می‌توان این زنان را از بلاتکلیفی در این زمینه خارج کرد. این‌جاست‌که نگاه فقهی به این مساله اهمیت پیدا می‌کند. در عین مخالفت قاطبه فقهای شیعی با این عمل، توجّه به ابعاد جسمی و روحی زن و آوردن ادلّه‌ای چون تعمیم حقّ کرامت انسانی، اثبات موجودیت انسان از زمان استقرار نطفه در رحم، تعلّق دیه به جنین اسقاط‌شده، تعبیر جنایت برای عمل اسقاط جنین و ... که از دل آیات و روایات استخراج شده است به نفع خویش، برخی از فقهای شیعی با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با آوردن روایاتی به‌عنوان شاهد مدعای خویش، سعی در اثبات جواز فقهی این کار از سوی زنان نموده‌اند؛ حال آن‌که پس از تجزیه و تحلیل داده‌های ایشان می‌توان به این نتیجه رسید‌که: ادلّه‌ی ایشان قاصر از اثبات جواز فقهی اسقاط جنین پیش از دمیده‌شدن روح در بارداری ناشی از تجاوز به عنف است؛ و این معلول نگاه ناصواب به مادر و جنین است؛ درحالی‌که عمده‌ی فقهاء با نظرداشتی دقیق، مساله را واکاوی نموده و به‌جز در موارد استثنائی و به استناد قاعده‌ی «لاحرج»، حکم به حرمت اسقاط را تعمیم داده‌اند.