مطالعه‌ی نقوش جانورنگاری و صحنه‌ی گرفتوگیر در نگاره‌ی «رستم خفته و نبرد رخش‌و‌شیر» اثر سلطان محمد در طلیعه‌ی هنر اسلامی با رویکرد شمایل‌شناسی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
عارف خطیبی محمدامین ,نصیری مهدی
|
|
منبع
|
هفتمين همايش بين المللي مطالعات ديني، علوم انساني و اخلاق زيستي در جهان اسلام - 1400 - دوره : 7 - هفتمین همایش بین المللی مطالعات دینی، علوم انسانی و اخلاق زیستی در جهان اسلام - کد همایش: 00210-74783 - صفحه:0 -0
|
|
چکیده
|
پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن بررسی زندگی هنری نظام‌الدین سلطان محمد تبریزی معروف به سلطان محمد نقاش به‌معرفی شیوه‌ی جانورنگاری و نقوش گرفتوگیر در طلیعه‌ی هنر اسلامی در مکتب تبریز صفوی بپردازد. گرفتوگیر شیوه‌ای در نگارگری است که هنرمند صحنه‌های درگیری و مبارزه‌ی حیوانات را به‌صورتی نمادین، خیال‌پردازانه و گاه اسطوره‌ای به تصویر در می‌آورد. جستار پیش‌رو با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی به‌جهت پاسخ به سوال پژوهش حاضر مبنی بر تحصیل معانی نهفته در عناصر جانورنگاری در آثار گرفتوگیر سلطان محمد در عرض و طلیعه‌ی هنر اسلامی به مطالعه‌ی موردی اثر نقاشی «رستم خفته و نبرد رخش‌و‌شیر» با استفاده از شیوه‌ی خوانش آثار هنری با رویکرد شمایل‌شناسی اروین پانوفسکی می‌پردازد. این نگاره با استفاده از زیرساخت متنی نبرد رخش‌و‌شیر در شاهنامه‌ی فردوسی (خوان اول) نسبت به تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش پیش‌رو اقدام نموده است. نتیجه غایی پژوهش نشان داد که سلطان محمد با استفاده از زیرساخت متن شاهنامه، عناصر حیوانی را از فرم محض و معانی زمینی آن (عالم محسوسات و ماده) خارج نموده و با پیوند متون حماسی و عرفانی به نتایج درخشان و درخور توجهی در عرض تاریخ هنر ایران رسیده است. هنرمند توانسته است از مفهوم زمینی جانورنگاری عبور کرده و با توجه ویژه‌ای که به عالم ملکوت و عالم معقولات دارد به فهم عمیق‌تر خوان اول شاهنامه‌ی فردوسی در قالب نگارگری کمک شایانی داشته باشد.
|
|
کلیدواژه
|
جانورنگاری ، گرفت و گیر ، سلطان محمد نقاش ، شمایل شناسی ، مکتب تبریز صفوی
|
|
آدرس
|
, iran, , iran
|
|
پست الکترونیکی
|
nasiri.mehdi@ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|