بررسی تطبیقی قلمرو آزادی بشر از منظر علامه مصباح (ره) و جامعه لیبرال

یکی از مهم ترین حقوقی که از دیرباز در میان متفکران مکاتب مختلف، مورد توجه قرار گرفته است، حق آزادی می باشد. یکی از مکاتبی که بیش ترین فعالیت در این زمینه را داشته، لیبرالیسم می باشد. مرحوم علامه مصباح (ره) نیز با توجه به پر رنگ شدن این مقوله در زمان حیاتشان و تحت الشعاع قرار گرفتن تفکرات اسلامی، به طور دقیق و تفصیلی این مساله را از ابعاد مختلف بررسی کرده اند.در این مقاله،مفهوم آزادی و قلمروی آن از دیدگاه اسلام شناس خبیر علامه مصباح(ره) و جامعه لیبرال مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه اینکه آزادی مطلوب در دیدگاه علامه (ره)، آزادی در راستای هدف آفرینش انسان یعنی تکامل بشری است و با توجه به مصالح مادی و معنوی جامعه که در راستای همین هدف عالی است، محدود خواهد شد؛ بر خلاف تفکر آزادی خواه لیبرال که به طور تسامحی(با قطع نظر از اختلافات در تعاریف آزادی)، آزادی را صرفا برخاسته از غریزه ی آزادی طلب انسان دانسته و در تعیین قلمروی آن، بدون هیچ توجهی به نیاز های معنوی انسان در رسیدن به سعادت، آن را صرفا محدود به آزادی دیگران می داند. نظریه پردازان لیبرال همچنین آزادی را فوق دین، حکومت و قانون اعلام میدارند، لکن این ادعا صرفا مغالطه ای بیش نیست.