شناخت های جهت دهنده میلِ به‌کمال از دیدگاه قرآن کریم با تاکید بر اندیشه علامه مصباح

انسان فطرتاً خواهان «کمال» است و عوامل گوناگونی به این میل جهت می دهند؛ چرا که این میل ممکن است در مسیر صحیح خود، یعنی کمال واقعی انسان، قرار گیرد و یا به سمت کمال پنداری جهت دهی شود. این مقاله، با هدف ایده پردازی و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تبیین نقش شناخت های جهت دهندة میل به کمال با تاکید بر اندیشة علامه مصباح یزدی(ره) پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که توجه به این شناخت ها و اِعمال اختیار بر اساس آن ها، موجب برگزیدن مصداق صحیح کمال، شناسایی مسیر صحیح رسیدن به آن و نهایتاً رسیدن به کمال حقیقی است. سه دسته شناخت، یعنی شناخت های فطری، عقلانی و وحیانی، هریک به طریقی در جهت دهی میل به کمال موثرند: 1) شناخت فطری خداوند سبب ایجادِ گرایش به خداوند و خضوع در برابر او و نیز دوری گزینی از هواهای نفسانی می شود. الهام فطری فجور و تقوا، کلیات رابطه اعمال با سعادت و شقاوت آخرتی را در نهاد انسان به ودیعت می گذارد. 2) عقل با حرکت بین معلومات و مجهولات، به شکوفایی میل به کمال و نیز پذیرش وحی الهی کمک می کند. شناخت عقلی خداوند، نبوت، عصمت و معاد، مقتضی شناخت راه صحیح کمال و عوامل آن است. 3) شناخت وحیانی با بیان مصداق کمال نهایی و راه رسیدن به آن با استفاده از بشارت و انذار و بیان پیامدهای مثبت یا منفیِ رفتارهای دنیایی انسان در جهان آخرت، در جهت دهی به کمال طلبی انسان موثر است.