ارزیابی خشکسالی با استفاده از شاخص های gri و sdi در محدوده مطالعاتی زرند

یکی از نتایج مصرف بی­رویه­ ی بشر از منابع آبی و عدم بارندگی و تغذیه ­ی سفره­ های زیرزمینی، وقوع خشک سالی می­باشد. خشکسالی، ویژگی طبیعی و برگش ت­پذیر اقلیم است که به ­عنوان یک مخاطره ­ی طبیعی مخرب و زیان ­آور منجر به اثرات منفی بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست میشود. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش اقدام به ارزیابی خشکسالی با استفاده از شاخص ­های gri و sdi در محدوده ­ی مطالعاتی زرند واقع در شمال استان کرمان نموده است. به این منظور، از داده ­های 55 چاه مشاهده ­ای و آمار ایستگاه هیدرومتری در یک دوره­ ی آماری 17 ساله (1381-1398) استفاده شد. ارزیابی خشکسالی آب زیرزمینی، بر اساس رابطه ­ی شاخص gri، در محیط برنامه­ ی matlab، انجام شد و مقادیر و فراوانی طبقات این شاخص محاسبه گردید. با استفاده از شاخص sdi، ارزیابی دوره‌های ترسالی و خشکسالی آب سطحی انجام شد و همبستگی میان این دو شاخص نیز بررسی و مقایسه گردید. مقادیر شاخص gri نشان داد خشکسالی‌های ممتد از سال آبی 89-1388 در این محدوده شروع شده است؛ به طوری­ که تا انتهای دوره­ ی مطالعاتی (1397-1398)، خشکسالی تداوم داشته و خشکسالی نرمال با 67/58 درصد، از بالاترین فراوانی برخوردار بوده است. شاخص ­های gri و sdi، 108 و 123 ماه تداوم خشکسالی را نشان داند. بنابراین این محدوده با دارا بودن شدت و تداوم بالای خشکسالی، دارای شرایط بحرانی خشکسالی طی 17 سال مورد مطالعه بوده است. مقادیر ضریب همبستگی میان دو شاخص، بیانگر تاثیر مستقیم خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی می­باشد. ضروری است برنامه­ ریزان نسبت به مدیریت مصرف بهینه ­ی منابع آب، با تاکید بر شرایط غیرقابل انکار خشکسالی و تداوم آن، اقدام نمایند.