تحلیل همبستگی خدمت تنظیم سیل و پیوستگی اکولوژیک آبخیز خیاوچای

تنظیم سیل یک خدمت اکوسیستمی است که به رفاه انسان کمک می‌کند و اشاره به ظرفیت اکوسیستم برای کاهش خطرات سیل ناشی از رویدادهای بارندگی شدید با کاهش نسبت رواناب دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ارتباط بین تنظیم سیل و پیوستگی اکولوژیک در سطح زیرحوضه‌های خیاوچای استان اردبیل که بی‌تاثیر از وقوع سیل‌های شدید نیستند، انجام شد. برای دستیابی به هدف مذکور ابتدا خدمت اکوسیستمی تنظیم سیل با در نظر گرفتن تاثیر مولفه‌های شدت، مدت، تداوم بارش و کاربری اراضی در سیل‌خیزی منطقه طی دوره آماری 1348 تا 1395 محاسبه شد. سپس سنجه‌های پیوستگی اکولوژیک (تعداد لکه، تراکم لکه، میانگین اندازه لکه، به‌هم پیوستگی، حاشیه کل، شاخص بزرگ‌ترین لکه و تراکم حاشیه) با استفاده از نرم‌افزار fragstats محاسبه شدند. در نتیجه همبستگی بین شاخص تنظیم سیل (fri) و سنجه‌های پیوستگی اکولوژیک با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداقل شاخص تنظیم سیل در زیرحوضه 6 برابر 55/0 است و حداکثر مقدار آن در زیرحوضه‌های 5 و 20 برابر 30/5 است. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن بین fri و پیوستگی اکولوژیک نیز نشان داد که fri با تعداد لکه، تراکم لکه، حاشیه کل و تراکم حاشیه همبستگی منفی (به‌ترتیب 08/0-، 21/0-، 05/0- و 23/0-) دارد. هم‌چنین با میانگین اندازه لکه، شاخص بزرگ‌ترین لکه و به‌هم پیوستگی همبستگی مثبت (به‌ترتیب 36/0، 54/0 و 32/0) دارد.