بررسی اثر تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی در محدوده مطالعاتی رفسنجان

امروزه بررسی اثر تغییرات سطح تراز آب­های زیرزمینی بر پارامترهای کیفی، از مواردی است که ضرورت لحاظ آن در برنامه­ ریزی و مدیریت منابع آب کاملاً احساس شده و بنا بر اهمیت موضوع، این پژوهش نسبت به این مورد در محدوده ­ی مطالعاتی رفسنجان واقع در شمال­ غرب استان کرمان اقدام نموده است. بر این اساس، 72 نمونه در یک دوره­ی آماری 17 ساله (1381-1398) در نظر گرفته شد و نسبت به ترسیم کموگراف و تغییرات سالانه ­ی شوری و بررسی ارتباط شوری و تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی و بررسی تاثیر تغییرات کمیت و نوسانات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی آب اقدام شد. یافته ­های این پژوهش نشان داد بررسی روند تغییرات شوری در محدوده ­ی مطالعاتی رفسنجان، افزایشی بوده و سالانه به ­طور متوسط، 9/83 میکروزیمنس بر سانتی­متر بر میزان شوری آب افزوده شده و در مجموع به میزان 43/1302 میکروزیمنس بر سانتی­متر آب این محدوده شورتر شده است. بررسی ارتباط میان شوری و سطح تراز آب زیرزمینی نیز نشان داد علی‌رغم تغییرات کاهشی و افزایشی شوری، سطح سفره با افت مواجه بوده است؛ به طوری که تراز آب زیرزمینی طی این دوره با افت 65/10 متری مواجه شده و 43/1342 میکروزیمنس بر سانتی­متر به شوری آن افزوده شده است. مقدار ضریب همبستگی (87/0-)، میان شوری آب و سطح سفره حاکی از تاثیر قابل توجه کاهش آب زیرزمینی بر افزایش شوری می‌باشد. یافته ­های حاصل از رابطه ­ی تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی نشان داد افت سطح آب زیرزمینی، تاثیر معنی‌داری بر پارامترهای شیمیایی داشته است؛ به­ طوری­که با کاهش سطح تراز آب زریزمینی مقادیر سولفات، کلر، سدیم، کلسیم، منیزیم، sar، درصد سدیم، tds و th، افزایش و مقادیر بی­کربنات و اسیدیته کاهش یافته است.