انتخاب محل احداث سامانه های سطوح آبگیر باران با توجه به پهنه های گسلی در استان خراسان شمالی

انتخاب صحیح محل ساختگاه از حیث عدم قرارگیری در پهنه های گسلی، یکی از اقدامات اولیه در ساخت و طراحی سازه های آبگیر با اهمیت زیاد است. از آنجا که استان خراسان شمالی جز مناطق با فعالیت لرزه خیزی بالا محسوب می شود، ساختگاه سازه های آبگیر با اهمیت زیاد باید از نظر لرز ه خیزی و خطرات لرزه ای مورد توجه بسیار قرار گیرند. توصیه کلی در پهنه های گسلی به ویژه پهنه های گسلی با خطر عمده، اجتناب از ساخت سازه ها به ویژه، سازه های با اهمیت زیاد می باشد.میزان خطر پهنه های گسلی به میزان جابجایی گسل در زلزله بستگی دارد. جابجایی بین یک تا دو متر نشان دهنده پهنه گسلی دارای خطر زیاد و جابجایی بیشتر از 2 متر دلالت بر پهنه گسلی دارای خطر خیلی زیاد دارد. به منظور شناسایی پهنه های گسلی با خطر زیاد و خیلی زیاد برای انتخاب محل استقرار سامانه های آبگیر، نقشه گسل‌های موجود در شعاع 150 کیلومتری شهر بجنورد با استفاده از 21 نقشه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی تهیه شد. سپس ماکزیمم جابجایی محتمل در هر گسل با استفاده از روابط پیشنهادی در دستورالعمل ساخت و ساز در پهنه های گسلی که توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی منتشر شده است، محاسبه شد. نتایج محاسبات نشان می دهد در زمان وقوع حداکثر زلزله محتمل، گسلهای قوچان، شیروان، اسفراین، قتلیش، قلجق، زیدر، گلیان، جوزک، اوغاز تازه، کیکانلو، گیفان، کارناوه، مراوه تپه، نوشیروان، حکم آباد، حسین آباد، باباچشمه، کلاته آقازاده، سیاه کوه جاجرم، سفیددالی، تکل کوه گرماب از جمله گسل های با پهنه گسلی دارای خطر خیلی زیاد در خراسان شمالی هستند، به نحوی که جابجایی بیش از دو متر را در این زلزله تجربه خواهند کرد. گسل های ناوه، قزلقان، عبدل آباد، فیروزه، کوه سالوک، غلامان، توکور، باغان-گرماب، شکرانلو، کی کی، دوربادام، علی محمد، سلطان آباد، سلطان محمدرضا، گره زو، زیارت، چارخروار، توده، شوقان، چمن بید، اسپاخو، شیرویه، شمال سارمران، قرجه رباط، کوه دوچنگ، پشت بهرام، صفی آباد، عباس آباد، جنوب حصاری و کاماس از جمله گسل هایی هستند که در زمان وقوع حداکثر زلزله محتمل جابجایی بین یک تا دو متر را تجربه خواهند کرد و در گروه گسل های با پهنه گسلی با خطر زیاد در خراسان شمالی قرار می گیرند. با توجه به قرارگیری استان خراسان شمالی در محل برخورد فلات ایران با صفحه اوراسیا، توجه به پهنه های گسلی در انتخاب محل استقرار سازه های آبگیر در این منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است و ضرورت دارد از استقرار این سازه ها بویژه سازه های با اهمیت خیلی زیاد در پهنه گسل های با خطر زیاد و خیلی زیاد جداً اجتناب شود.