خوانش تطبیقی بینامتنی قرآنی در اشعار عبدالوهاب بیاتی و قیصر امین پور

بینامتنیت از رویکردهای نقد ادبی جدید است که روابط میان متن ها را بررسی می‌کند. بر اساس آن متنی به تنهایی شکل نگرفته و نمی‌تواند بدون ارتباط با متون دیگر تفسیر شود. اثرپذیری شاعران از مفاهیم قرآنی، امری مشهود است و مطالعه‌ی آثار بجای مانده، پژوهشگران را به این یقین رسانده است که قرآن به تنهایی از نظر فصاحت و بلاغت در سطحی قرار گرفته که دیگر آثار تحت سلطه‌ی آن قرار دارند. عبدالوهاب بیاتی از شاعران برجسته‌ی عرب زبان است که از این امر مستثنی نیست. از این شاعر بغدادی، آثار شعری متعددی بجا مانده که با دقت در آن‌ها به خوبی می توان میزان زیاد تاثیر پذیریِ او از آیه‌های قرآن و نیز بکارگیری مفاهیم قرآنی را دریافت. در میان شاعران فارسی زبان نیز این امر به خوبی محسوس است. قیصر امین پور از شاعران و انقلاب اسلامی به شمار می رود. با اینکه تمامی آثارش به زبان فارسی نگاشته شده است، اما بهره گیری او از مفاهیم و حتی واژه های قرآنی به وضوح نمایان است. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی-تحلیلی بررسی انعکاس مضامین قرآنی در آثار شاعران بزرگی همچون بیاتی و امین پور و بیان انواع مختلف الهام-گیری آن‌ها از قرآن، به بررسی مفردات و واژگان قرآنی، حوادث و شخصیت‌های آن بپردازد. بخشی از نتایج تحقیق، حاکی از آن است که رویدادها، شخصیت‌ها و اماکن تاریخی در شعر این دو شاعر نقش ویژه‌ای بر عهده داشته؛ به طوریکه منجر به بکارگیری آرایه‌ی تضمین و اقتباس در سطحی فراتر شده و متن ابداعی را فراهم آورده است.