بررسی ظرفیت کارآفرینی گردشگری فرهنگی در جامعه عشایر قشقایی ایران

کوچ‌نشینی کهن‌ترین شیوه زیست بشر است که پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگترین جاذبه‌های این شیوه معیشت است. دیدنی‌های زندگی کوچ‌نشیی می‌تواند جذابیت‌های بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی داشته باشد و به صنعت گردشگری کشور کمک کند . اما امروزه تغییر نگرش در زندگی کوچ‌نشینی و عشایری، نبود فرصت‌های اقتصادی، مشکلات فرهنگی و زیست محیطی ، شکستن پیوندهای اجتماعی و مشکلات این نوع زندگی از یک طرف و رشد و توسعه کشور از سوی دیگر هر روز عرصه را بر کوچ‌نشنان تنگ تر و آنان را برای ادامه این شیوه زیستی دل زده می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ظرفیتهای کارآفرینی گردشگری قومی انجام شده است تا با شناسایی این ظرفیت ها، زمینه‌ای برای بهره‌گیری از آن‌ها در کارآفرینی و اشتغال‌زایی، درآمدزایی و در نهایت فرصتی برای احیای آداب رسوم و بهبود وضعیت معیشت مردم عشایر قشقایی از طریق گردشگری قومی فراهم ‌شود. این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از ابزارهای مصاحبه و مشاهده انجام شده است. مصاحبه با یازده نفر از کارآفرینان گردشگری عشایری به روش گلوله برفی انجام گرفت. مشاهده نیز از دو تیره عشایری گردشگرپذیر به صورت مشارکتی به عمل آمد. در نهایت نتایج تحلیل ها نشان داد که تمام اجزای زندگی عشایری ظرفیتی برای کار آفرینی گردشگری است. براساس نتایج مصاحبه‌ها، گردشگری عشایری موجب اشتغال‌زایی، احیای پوشاک، مهارت‌های تولید سنتی و صنایع دستی می‌شود. اما مشاهدات نشان داد که گردشگری عشایری، بر خلاف انتظار موجب اشتغال‌زایی و کسب درآمد نشده و بر احیای پوشاک، صنایع دستی و تولیدات بومی تاثیر چندانی نداشته است.