بازشناسی تحلیلی اقتصاد بر روی شاخصه های معماری خانه های تاریخی اقلیم های ' گرم و مرطوب' و 'معتدل و مرطوب' ایران

اقتصاد، زیبایی شناختی، فرهنگ و اقلیم از جمله عواملی هستند که در طراحی فضاهای معماری، تاثیر به سزایی دارند. گرچه طراحی فضا بر پایه ادراک و احساس افراد بنا شده و از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما شاخصه های معماری در کالبد بنا وجود داشته که در یک دوره زمانی ثابت در جهت بر طرف کردن نیازهای اساسی افراد، قدم بر می دارد. مصالح، تزئینات، هندسه، ترکیب بندی و سلسله مراتب شاخصه‌هایی هستند که تحت تاثیر عوامل مختلف بر کالبد نهایی خانه نفوذ پیدا می کنند. این مقاله به دنبال بازشناسی تحلیلی اقتصاد بر روی شاخصه های معماری خانه های تاریخی اقلیم های ' گرم و مرطوب' و 'معتدل و مرطوب' ایران است. نوع پژوهش کاربردی بوده و جمع آوری مطالب به روش کتابخانه ای و بازدید میدانی می باشد. در جهت آنالیز اثرگذاری اقتصاد بر شاخصه های معماری، دو فرم متفاوت حیاط مرکزی و بلوکی در اقلیم های مذکور انتخاب گشت. با تحلیل مدارک معماری و مقایسه تطبیقی داده ها این نتیجه مشخص شد که فرم بلوکی به دلیل تک حیاطه بودن، جهت گیری صحیح در راستای تامین نور و روشنایی و سیرکلاسیون طبیعی هوا، فشرده بودن پلان و قرار گرفتن کاربری های مختلف در کنار هم از منظر اقتصادی مناسب عمل می کند در حالی که فرم حیاط مرکزی به دلیل نقش پر رنگ هندسه در ایجاد فضاهایی فاقد عملکرد توجیه اقتصادی نداشته و سبب ایجاد مسیری مضاعف در پلان برای رسیدن به این فضاها شده که استفاده از مصالح را افزایش می دهد.