شناسایی و اولویت بندی ذینفعان کلیدی برنامه سیپای تالاب بین المللی گواتر در سواحل مکران

این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی دست اندرکاران کلیدی برنامه ارتباطات، مشارکت و آگاهی افزایی (سیپا) برای تالاب بین المللی خلیج گواتر و خورباهو، در سواحل مکران انجام شد. رویکرد پژوهش مبتنی بر مدیریت زیست بومی بود. روش پژوهش، عملی مشارکتی در قالب رویکرد پروژه‌ای بود که تسهیلگر در کنار سایر افراد، دسترسی به منابع و دانش موردنیاز را تسهیل می‌کند. در این پژوهش، روش عملی مشارکتی، سه مرحله داشت. مرحله اول، نیازسنجی اولیه بود که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بررسی اسناد آماری ، وضعیت بوم‌شناختی، جمعیت شناختی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منطقه بررسی شد. مرحله دوم، گروه برنامه ریزی و نظارت تشکیل شد که شامل نماینده شرکت مجری (تسهیلگر)، نماینده دبیرخانه تالاب و دفتر آموزش مشارکت‌ها در سازمان محیط‌زیست بود و در مرحله سوم، تحلیل ذینفعان و اولویت بندی آن ها توسط همه دست اندرکاران انجام شد. بر اساس نتایج مرحله اول، تالاب گواتر، زیستگاه گونه‌های نادری چون تمساح پوزه‌کوتاه و لاک پشتان دریایی بوده و دارای ارزش بوم شناختی بالایی است. از نظر جمعیت شناختی بیشتر جمعیت منطقه روستانشین بودند. ازنظر اجتماعی، نرخ باسوادی در مردان بالاتر از زنان و مشارکت اجتماعی زنان پایین بود. میزان آگاهی جامعه محلی جهت حفاظت از تالاب کم اما ظرفیت لازم برای آموزش به‌خصوص آموزش ترکیبی فراهم بود. مهم‌ترین دغدغه جامعه محلی که بیشترشان به حرفه صیادی مشغول بودند میزان اشتغال و درآمد بود. حضور گردشگران در منطقه سبب شد، درآمد مقطعی صیادان کمی جبران شود اما به همان اندازه میزان پسماند منطقه نیز افزایش داشت. از نظر فرهنگی، مردم منطقه تبادل فرهنگی گسترده‌ای با منطقه پاکستان داشتند. بر اساس این نتایج، سرانجام پس از تشکیل گروه برنامه ریزی و نظارت در دو کارگروه مختلف، 46 دست اندرکار اصلی در اجرای برنامه سیپا، توسط همه دست اندرکاران حوضه آبریز، شناسایی شدند که از این میان ، 10 دست‌اندرکار کلیدی انتخاب شد.