تاثیر اثربخشی آموزش محیط‌زیست بر اساس مدل تعالی سازمانی بر میزان سواد زیست‌محیطی (مطالعه موردی: کاهش ضایعات شرکت نورد لوله کوثر صنعت اسپادانا شهر اصفهان)

امروزه با توسعه فناوری‌های مختلف و حضور پرنقش نیروی انسانی در محیط کار به موضوع پراهمیت آموزش که تاثیر بسزایی در کاهش ضایعات تولید دارد توجه جدی شده است. در یک دهه اخیر توجه سازمان‌ها و محققان به مطالعه و به‌کارگیری مدل تعالی سازمان (efqm) به‌عنوان یک شاخص اثرگذار در ارزیابی سازمانی افزایش یافته است. در این تحقیق واحد hse شرکت نورد لوله کوثر صنعت اسپادانا به‌عنوان متولی امر آموزشhse در جهت کاهش ضایعات تولید بر آن شد که در سال 1401 میزان ضایعات ماشین‌های تولید را توسط آموزش کاهش بدهد (ضایعات از8/3% در هر کیلوگرم تولید هر لوله با میانگین وزنی 2000 کیلوگرمی به 5/.3% برساند). بدین‌جهت این مطالعه با هدف تحلیل و ارزیابی اثربخشی دوره‌های فوق‌الذکر در نهادینه کردن آموزش و بالا بردن سطح فرهنگ و نگرش کارکنان با هدف کاهش ضایعات در صنعت لوله‌سازی با استفاده از راهنمای مدل تعالی سازمانی efqm انجام گرفته است. پژوهش حاضر یک پژوهش از نوع کاربردی و نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه بوده که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گردیدند. جامعه آماری در این پژوهش عبارت بودند از 40 نفر کارکنان واحد تولید و کنترل کیفیت شرکت نورد لوله کوثر صنعت اسپادانا شهر اصفهان که به دو گروه آزمایش (خط 1 تولید)20 نفر و گروه کنترل (خط2 تولید)20 نفر می‌باشد. آموزش گروه آزمایش در 10 جلسه 30 دقیقه‌ای انجام گرفت. تجزیه‌وتحلیل نتایج و داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی به‌وسیله نرم‌افزار آماری spss13 صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که آموزش باعث افزایش متغیر آگاهی کارکنان شده به‌صورتی که میانگین نمرات گروه هدف را از 6 به 4/8 رسانده است، میانگین متغیر نگرش از85/31 به 1/44 رسیده و متغیر مهارت سنجی از 2/6 به 4/8 و متغیر رفتار سنجی5/28 به 8/36 رسیده است، ضایعات ماه مرداد 1401 به 48/3% کیلوگرم به ازای ساخت هر لوله (میانگین وزن لوله 2000 کیلوگرم) رسید که هدف این پ‍ژوهش کاهش8/3% ضایعات با آموزش کارکنان به 5/3% بوده است، که این میزان حاکی از روابط نسبتاً قوی است. با توجه به اینکه سطح معناداری 001/0 به‌دست‌آمده از خطای قابل‌قبول 01/0 کوچکتر بوده است بنابراین ضمن خنثی نمودن تاثیر پیش‌آزمون در کواریانس بین گروه‌ها تفاوت معناداری در پس‌آزمون وجود داشته است بر این اساس در سطح خطای 01/0 آموزش زیست‌محیطی بر روی کارگران تاثیر مثبت و معناداری داشته است.