جوامع یادگیری؛ راهبردی نوین در جهت توسعه حرفه‌ای معلمان

با شروع هزاره جدید، بسیاری از جوامع در حال درگیرشدن در اصلاحات آموزشی جدی هستند. در نظام آموزشی، رشد صلاحیت‌های معلم و توسعه حرفه‌ای او دارای اهمیت است و معلم به‌عنوان رکن اساسی باید از دانش، مهارت و بینش کافی برخوردار باشد. معلم کارگزار اصلی تعلیم‌وتربیت و روح نظام آموزشی هر کشوری است و با کوشش خردمندانه اوست که اهداف متعالی نظام آموزشی کشور محقق می‌شود. تاکید بر نقش و جایگاه معلم به این دلیل است که توسعه معلم در زمینه دانش، مهارت و بینش او در نهایت موجب بهبود عملکرد دانش‌آموزان و افزایش موفقیت آنان را فراهم خواهد ساخت؛ بنابراین توسعه حرفه‌ای معلمان، به‌عنوان مهم‌ترین نیروی انسانی در نظام تعلیم‌وتربیت، دارای اهمیت فراوان است. جوامع یادگیری حرفه‌ای رویکردی برای توسعه حرفه‌ای معلمان است. پژوهش حاضر باهدف بررسی فرایند توسعه حرفه‌ای معلمان و راهکارهای موجود جهت تسریع این امر و بررسی و تمرکز بر رویکرد جدید جوامع یادگیری صورت‌گرفته است. این پژوهش با رویکرد پژوهش‌های کیفی (مروری) و اطلاعات موردنیاز آن از طریق اسناد و مدارک کتابخانه‌ای، گزارش‌های تحقیقی، جستجو در شبکه جهانی اینترنت گردآوری شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که توسعه حرفه‌ای معلمان به‌طورکلی بر تغییر نگرش‌ها، عملکردها، باورها و مهارت‌های معلمان متمرکز است و این تغییرات منجر به تغییرات خاصی در حوزه رفتار و عملکرد کلاسی آنان می‌شود که در نهایت موجب بهبود یادگیری کلاسی دانش‌آموزان می‌شود. همچنین یک جامعه یادگیرنده دارای ابعادی از جمله ارزش‌ها و هنجارهای مشترک، گفت‌وگوی بازتابی یا انعکاسی، کاهش زمان تدریس، تمرکز جمعی بر یادگیری دانش‌آموزان و همکاری مبتنی بر ارتباط بین همکاران است. جوامع یادگیری چالش‌هایی مانند ماهیت گسسته برنامه درسی، توسعه ناکافی فضای آموزشی و رشد پیچیدگی و ماهیت بین‌رشته‌ای مسائل را حل کنند.