آسیب شناسی برنامه درسی تربیت شهروندی درافغانستان

این پژوهش با هدف آسیب شناسی برنامه درسی تربیت شهروندی در نظام آموزش وپرورش کشور افغانستان انجام پذیرفته است. در این پژوهش از روش کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل دو بخش می‎باشد:بخش اول: شامل کلیه اسناد و متون چاپی و دیجیتالی مرتبط با موضوع تحقیق. بخش دوم: دربرگیرنده معلمان، متخصصین و مطلعین کلیدی نظام آموزش افغانستان است که دارای مقبولیت حرفه ای در زمینه های مورد نظر بودند. شرکت کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند؛ و جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق ساختاری یافته ونیمه ساختاری یافته صورت گرفته است وبعد مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. یافته های حاصل از این پژوهش بعد از استخراج کدهای مفهومی، در 3 مولفه اصلی و 5 زیر مولفه دسته بندی شده است که عبارت اند از تربیت شهروندی و ارتباط آن با همدیگر پذیری و ثبات سیاسی در افغانستان. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که بحث تربیت شهروندی از مباحث جدید در جامعه افغانستان بوده وکمتر جا افتاده است. کم توجهی به تربیت شهروندی در نظام آموزشی دیده می شود که بر چیستی و چه بودگی شهروندی، در پرورش شهروندان مسول خیلی کمک کننده به نظر نمی آید. و حتی امروز مفهوم شهروند در نظام آموزشی به استثنای موارد محدود، ناشناخته است و در برنامه های درسی، موضوعی تحت عنوان تربیت شهروند در نهاد های آموزش و پرورش دیده نمی شود. تنها برخی از جزوه های درسی زیر عنوان دروس اجتماعی و مدنی به تازگی شامل برنامه های درسی شده است که موثریت چندانی نداشته است. در ضمن نسبت به تربیت شهروندی، معایب آن(گرایشهای قومی، زبانی، سمتی...) جاگیر و فعال بوده است. حتی با توجه به حمایت های جامعه جهانی در دو دهۀ اخیر، نظام آموزشی افغانستان نتوانسته شکاف های قومی، زبانی، سمتی و گرایش های بیرون مرزی را به حد اقل برساند؛ بی گمان یکی از دلایل بسیار قوی آن نظام آموزشی غیر پویا و در محور سیاست حاکم است.از اینرو رویکرد تربیت شهروندی در نظام آموزشی فعلی افغانستان منفعل بوده ودر عمل به تمام مولفه های تربیت شهروندی فراگیران توجه همه جانبه صورت نگرفته است. و سطح آگهی اجتماع در راستای برنامه درسی شهروندی بسیار ابتدایی است و این درک ابتدایی باعث شده است که کمتر افراد به تآمین صلح، وحدت، میهن دوستی و مسولیت پذیری ارزش بدهد. درضمن در محتوای کتب درسی نیز توازنی منطقی بین حقوق شهروندی و تکالیف شهروندی وجود ندارد.

pathology of citizenship education curriculum in afghanistan

this study was conducted with the aim of pathology of citizenship curriculum in the education system of afghanistan. in this research, a qualitative method and a descriptive-analytical type have been used. the statistical society in the present study consists of two parts:the first part: includes all printed and digital documents and texts related to the research topic.the second part includes teachers, experts and key informants of the afghanistan education system who had professional acceptance in the fields in question. participants were selected using purposive sampling method; data collection was performed using in-depth structural and semi-structural interviews and then analyzed. the findings of this study, after extracting the concept codes, are classified into 3 main components and 5 sub-components, which were citizenship education and its relationship with political stability in afghanistan.the findings of the present research show that the issue of citizenship education is one of the new issues in the afghanistan society and is less attentioned. little attention is paid to citizenship education in the education system, which does not seem to be very helpful in educating responsible citizens. and even today, the concept of citizen is unknown in the educational system, except for limited cases, and there is no topic under the title of citizen training in educational institutions. only some of the textbooks under the title of social and civic subjects have recently included curricula that have not been very effective. in addition, in relation to citizenship education, its disadvantages (ethnic, linguistically, regional orientation...) have been widespread and active. even considering the support of the international community in the last two decades, afghanistan's educational system has not been able to reduce the ethnic, linguistic, sectoral and foreign trends to a minimum. undoubtedly, one of the very strong reasons for that is the non-dynamic educational system and the axis of the ruling policy.therefore, the approach of citizenship education in the current education system of afghanistan is passive, and in practice all the components of citizenship education of learners have not been given comprehensive attention. and the level of social awareness in the citizenship curriculum is very superficial, and this elementary understanding has caused less people to value the provision of peace, unity, patriotism and responsibility. in addition, there is no logical balance between citizenship rights and citizenship duties in the content of textbooks.