رویکردهای آموزشی در دوره پیش دبستانی: ارائه مطالعه‌ای تطبیقی بر اساس تئوری آیزنر

هدف اساسی مقاله حاضر ارائه مطالعه‌ای تطبیقی رویکردهای آموزشی دوره پیش‌دبستانی بر اساس تئوری آیزنر است. در این پژوهش مولفه‌های اهداف، محتوی، روش تدریس، فضای آموزشی و ارزشیابی در رویکردهای رومانتیک، انسان‌گرا، مونته‌سوری، والدورف، رجیوامیلیا، مبتنی بر تخیل و سبز مورد بررسی و تطبیق قرارگرفته‌اند. روش مطالعه تطبیقی بردی، روش گردآوری داده‌ها اسنادی مبتنی بر فیش‌برداری و روش نمونه‌گیری هدفمند و شامل بررسی منابع و اسناد در بازه زمانی 2000 تا 2020 میلادی و 1380 تا 1400 شمسی است. روایی و پایایی ابزار گردآوری، بر اساس خودبازبینی محقق و اخذ تائید از خبرگان و تعاریف خاص، احصاء شده است. با توجه به تئوری آیزنر در مولفه آرمان‌ها، به جز مونته‌سوری که به محیط آموزشی از پیش تعین‌شده توجه دارد، تمامی رویکردها به غنی‌سازی تصورات، احترام به استقلال کودک و یادگیری معنی‌دار توجه دارند. رویکردهای رومانتیک و والدورف نیز بر اهداف رشد ارگانیسم کودک توجه بیشتری از سایر رویکردها نشان دادند. در مولفه فعالیت‌های آموزشی به جز مونته‌سوری که محتوای از پیش تعیین‌شده را به کار می‌برد، والدورف و رومانتیک از محتوای از پیش تعیین‌شده استفاده نمی‌کنند، مابقی رویکردها محتوا دارند ولی در حین تدریس مربی انعطاف داشته و توالی فعالیت‌ها را جابجا و گاهی به حذف و خلق مواد جدید می‌پردازد. در مولفه روش تعامل رویکردهای رجیو، والدورف، تخیل و سبز، فرآیند انتقال اطلاعات را تدریس قلمداد نکرده بلکه پژوهش را آموزش دادند. و تمامی رویکردها نیز به ایجاد محیطی موثر برای رشد توانایی‌های کودک توجه داشته و همچنین علائق کودک به‌عنوان منبع اساسی اهداف و محتوای در نظر گرفته می‌شود. رویکردها در رابطه با فضای آموزشی بر تعامل انسان از طریق حواس با محیط خود تاکید دارند، از رویکرد رومانتیک تا سبز تقویت حواس انسان را مبنای آموزش قرار داده که از طریق تعامل با محیط حاصل می‌شود. به جز رویکرد مونته‌سوری مابقی رویکردها اعتقادی به ارزشیابی رسمی از میزان یادگیری کودک نداشته و از طرق مستندسازی میزان پیشرفت کودک را ثبت کرده و به کمی‌کردن آن نپرداخته‌اند. از دیگر نتایج برجسته این تحقیق می‌توان به تطابق بالای رویکردهای رجیو، تخیل و سبز با تئوری آیزنر و مقایسه رویکردها از نظر مولفه‌ها اشاره نمود. استخراج الگوی برنامه درسی پیش‌دبستانی و همچنین بررسی رویکردها از دید سایر تئوری‌های برنامه درسی مواردی است که به سایر پژوهشگران پیشنهاد می‌شود.

educational approaches in preschool period: presenting a comparative study based on eisner's theory

the main goal of this article is to present a comparative study of preschool educational approaches based on eisner's theory. in this research, the components of goals, content, teaching method, educational environment and evaluation in romantic, humanistic, montessori, waldorf, reggio emilia, based on imagination and green approaches have been examined and adapted. brady's comparative study method is the method of document data collection based on flash sampling and the purposeful sampling method and includes the review of sources and documents in the time period of 2000 to 2020 ad and 1380 to 1400 solar. the validity and reliability of the collection tool has been calculated based on the researcher's self-review and approval from experts and specific definitions. according to eisner's theory in the component of ideals, except for montessori, which pays attention to the predetermined educational environment, all approaches pay attention to the enrichment of imaginations, respect for the child's independence, and meaningful learning. romantic and waldorf approaches also paid more attention to the goals of the development of the child's organism than other approaches. in the component of educational activities, except for montessori, which uses predetermined content, waldorf and romanticism do not use predetermined content, the rest of the approaches have content, but during teaching, the instructor is flexible and moves the sequence of activities, sometimes to remove and create. pays new materials. in the interaction method component of reggio, waldorf, imagination and green approaches, they did not consider the process of information transfer as teaching, but taught research. and all approaches pay attention to creating an effective environment for the development of the child's abilities, and also the child's interests are considered as the main source of goals and content. the approaches related to the educational space emphasize human interaction with the environment through the senses, from the romantic to the green approach, the strengthening of the human senses is the basis of education, which is achieved through the interaction with the environment. except for the montessori approach, the rest of the approaches do not believe in formal evaluation of the child's learning rate, and they have not quantified the child's progress by documenting it. among other outstanding results of this research, we can mention the high compatibility of reggio, imagination and green approaches with eisner's theory and comparing the approaches in terms of components. extracting the model of the preschool curriculum and also examining the approaches from the perspective of other curriculum theories are things that are suggested to other researchers.