بررسی اثر متغیرهای منتخب اقتصاد کلان بر شاخص قیمت صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران: رویکرد داده‌های تابلویی

بورس اوراق بهادار نقش مهمی در هدایت پس‌انداز‌ها و منابع کمیاب به بخش‌های مولد اقتصاد ایفا می‌کند و از این حیث همواره مورد توجه پژوهشگران و فعالان اقتصادی بوده است. شناخت عوامل تاثیرگذار بر بازده بورس، هم برای سرمایه گذاران و هم برای سیاست‌گذاران اقتصادی حائز اهمیت است. مطابق نظریه‌های مطرح‌شده در این حوزه، شاخص بورس از عوامل مختلف سیاسی، رفتاری، اقتصادی و ... تاثیر می‌پذیرد. در راستای شناسایی این عوامل و نوع اثرگذاری آن‌ها بر شاخص بورس، تحقیقات متعددی در سطح بین المللی انجام‌گرفته است؛ اگرچه نتایج این تحقیقات‌ با توجه به تنوع موقعیت جغرافیایی، زمانی و فرهنگی کشورها، یکسان نبوده‌ و منجر به همپوشانی قابل اتکایی نشده است. این نکته، ضرورت اتکا و اهتمام به انجام پژوهش‌های مشابه را برای بورس‌های داخلی بیش از پیش نمایان می‌سازد. در تحقیق حاضر در راستای هدف مذکور، تاثیر 5 متغیر مهم اقتصاد کلان از جمله نرخ تورم، نرخ ارز، نرخ رشد اقتصادی، نرخ رشد نقدینگی و نرخ بهره‌ی واقعی بر شاخص 13 مورد از صنایع منتخب بورسی با بیشترین شرکت‌ فعال طی یک دوره 5 ساله از فروردین 1392 تا اسفند 1396 مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. تحلیل‌های آماری با استفاده از داده‌های فصلی و با روش رگرسیون داده‌های تابلویی توسط نرم‌افزار اقتصادسنجی eviews_10 انجام گرفت. به دلیل مشاهده‌ی همبستگی بالا میان متغیرهای نرخ تورم و نرخ رشد نقدینگی در آزمون هم‌خطی متغیرها، متغیر نرخ رشد نقدینگی از ادامه آزمون کنار گذاشته شد. در نهایت با برآورد مدل رگرسیونی تحقیق مشاهده گردید نرخ تورم (و نرخ رشد نقدینگی) دارای تاثیر مثبت و نرخ ارز و نرخ بهره‌ی واقعی دارای تاثیر منفی و معنی‌دار بر شاخص صنایع بورس هستند؛ در مورد نرخ رشد اقتصادی نیز اثر معنی‌داری مشاهده نشد.