شناسایی انواع شروط حل اختلاف چند لایه و نحوه تنظیم شرط مناسب

با توجه به ایرادات رسیدگی قضایی و ضرورت حل ریشه‌ای اختلاف در راستای ادامه یافتن روابط تجاری، سازوکارهای جایگزین حل اختلاف اقبال بیشتری یافتند. به دلیل ماهیت غیرالزام‌آور شیوه‌های جایگزین، این تمایل وجود دارد که با استفاده از ظرفیت‌های حقوقی، تا حد امکان این سازوکارها جنبه الزام‌اور پیدا کنند. در این راستا با کنار هم چیدن شیوه‌های مختلف حل اختلاف اعم از توافقی، شبه‌قضایی و قضایی، سازوکارهای چندلایه حل اختلاف شکل گرفت. به علت عدم وحدت نظام‌های حقوقی و تکامل‌ نیافتن روش‌های جایگزین حل اختلاف ضروری است، تنظیم‌کنندگان قرارداد این نهادها را شناخته و برای تنظیم شروط چندلایه از الگوی مناسب بهره‌مند شوند. با وجود مطالعات گسترده در حوزه روش‌های جایگزین حل اختلاف، تا کنون نحوه و اثر ترکیب این شیوه‌ها مورد توجه کافی واقع نشده است. به همین دلیل نگارش دقیق و خالی از ابهام شروط حل اختلاف چندلایه چالش‌برانگیز باقی مانده و این ابهام، مانع تفسیر مناسب اراده طرفین می‌شود. در این مقاله تلاش شده پس از معرفی انواع شروط تشکیل‌دهنده سازوکار حل اختلاف چند لایه، با معرفی یک نمونه موفق در قراردادهای حوزه پیمانکاری (نمونه قراردادهای فیدیک) زمینه برای بیان ملاحظات تنظیم شروط حل اختلاف چندلایه فراهم گردد.