کانی شناسی اپاتیت های گزستان درمنطقه بافق یزد

کانسار اکسید آهن آپاتیت‌دار گزستان در 78 کیلومتری شرق بافق و 10 کیلومتری جنوب‌شرق روستای گزستان قرار دارد. واحدهای سنگی موجود در منطقه به سری ریزو تعلق دارند و متشکل از سنگ‌های کربناته، شیل، توف، ماسه‌سنگ و سنگ‌های ولکانیکی می‌باشند. از لحاظ ساختاری، این کانسار متعلق به زون ایران مرکزی و زیرزون بافق- پشت‌بادام است. علاوه بر سنگ‌های رسوبی و آتشفشانی، سنگ‌های نفوذی به‌صورت استوک و دایک با ترکیب گرانیت و گرانودیوریت در بخش‌های مختلف رخنمون دارند. سنگ‌های تراکیتی و ریولیتی که در اثر دگرسانی کلریتی به رنگ سبز درآمده‌اند (در واقع در اثر دگرسانی کلریتی کانی‌های آمفیبول موجود در این سنگ‌ها به کلریت تبدیل شده‌اند)، با ترکیب اسیدی تا حدواسط، میزبان کانی‌سازی آهن و فسفات هستند که در برخی قسمت‌ها، رخساره‌های نیمه‌عمیق نشان می‌دهند. کانی‌سازی در کانسار گزستان شامل ترکیبی از اکسیدهای آهن و آپاتیت به نسبت‌های مختلف است که با کمی کوارتز و کلسیت همراهی می‌شود و به شکل‌های مختلف درون سنگ‌های تراکیتی داسیتی و کمی در ریولیت‌ها مشاهده می‌گردد. پنج شکل کانی‌سازی در کانسار گزستان قابل مشاهده است که شامل کانسنگ آهن توده‌ای با کمی آپاتیت، کانسنگ آپاتیت- مگنتیت، رگه- رگچه‌های نامنظم (استوک‌ورک) در سنگ سبز برشی‌شده، نوع پراکنده و رگه‌های توده‌ای خالص آپاتیتی می‌باشند. کانی آپاتیت از نوع فلوئورآپاتیت می‌باشد که مقدار cl آن در مقایسه با آپاتیت اسفوردی بسیار پایین است. سنگ‌های منطقه کانسار در محدوده ساب‌آلکالن قرار می‌گیرند. الگوی ree آپاتیت، مگنتیت و سنگ‌های دربرگیرنده، مشابه هم بوده و ارتباط ماگمایی را بین آنها نشان می‌دهد.